Öğretmenler çaresiz Öğretmenler çaresiz
 Değerli dostlar, "Eğitim Raporu" yazılarım biraz uzun ama, durumun vehametine inananlar için bunun bir engel oluşturmayacağını düşünüyorum.
  EĞİTİM RAPORU-2
 “ATATÜRK” YERİNE “DEĞERLER EĞİTİMİ” VE 
“15 TEMMUZ”
Dr. Sakin ÖNER
Milli Eğitim Bakanlığı, ilkokul ve ortaokul düzeyinde 17, lise düzeyinde 24, imam hatip ortaokulu ve imam hatip lisesi düzeyinde 10 olmak üzere toplam 51 ayrı; sınıflar esas alındığında 176 müfredatın yenilendiğini açıklamıştır. Ayrıca yeni müfredatın  2017 - 2018 öğretim yılında 1, 5 ve 9. sınıflarda, 2018 – 2019 öğretim yılında ise bütün sınıflarda uygulanacağı belirtilmiştir. 
Bu müfredat değişikliklerine genel olarak ve eleştirel bir gözle baktığımızda; bütün derslerde “değerler eğitimi” adı altında dini ve manevi konulara ağırlık verildiğini, Atatürk ve Atatürkçülük konularının olabildiğince daraltıldığını ve etkisizleştirildiğini, buna karşılık “15 Temmuz”un yüceltildiğini, Cumhuriyet öncesi tarihimizin özel önem verilerek,  “evrim teori”sinin tamamen çıkartıldığını, bazı edebiyatçı ve sanatçıların adına yer verilmediğini, buna karşılık İslamcı şair ve yazarlara yer verildiğini, İslamın “cihat ve gaza” kavramlarının yüceltildiğini tespit ediyoruz. Bu değişiklikler, öğrencileri politize edecek mahiyettedir. Bu tespit, bizi hiç şaşırtmamıştır. Çünkü, bu  değişikliklerin, iktidarca başarıyla yürütülen “yeni nesil yetiştirme projesi”nin en önemli adımı olduğunu biliyoruz.
  Bu müfredat değişikliklerinin ‘Tüm paydaşların görüşleri doğrultusunda hazırlandığı, en çoğulcu, en demokratik, en katılımcı müfredat çalışması olduğu’ belirtilmiştir. Bu açıklama gerçeği yansıtmamaktadır. Gerçekten müfredat taslakları Ocak 2017’de kamuoyu ile paylaşıldığında, çok sayıda konunun uzmanı, akademisyen, eğitimci, veli ve eğitimle ilgili sivil toplum kuruluşu görüşlerini bakanlığa iletmişlerdir. Fakat bunlardan daha çok, iktidarı destekleyen Birlik Vakfı (Milli Türk Talebe Birliği mensuplarının vakfı), Ensar Vakfı (Yüksek İslam Enstitüsü ve İlahiyat Fakültesi mezunlarının vakfı), İlim Yayma Cemiyeti ve Vakfı, Önder Derneği (İmam Hatip Lisesi Mezunları Derneği) ve Eğitim Bir-Sen (Memur-Sen’e bağlı öğretmenler sendikası) gibi STK’lar ile bazı ilahiyatçılar ve İslami kanaat önderleri etkili olmuşlardır. Milli Eğitim Bakanlığı, geçtiğimiz günlerde imzaladığı bir protokolla bütün okullarda “değerler eğitimi”nin Ensar Vakfı ve Birlik Vakfı elemanlarınca yapılacağını açıklamış, bir bakıma “yeni nesil yetiştirme projesi”nin yürütülmesine bu vakıfları da ortak etmiştir.  
Müfredat değişiklikleri,  matematik ve fen bilimleri(fizik, kimya, biyoloji) müfredatlarından çok, sosyal bilimlerle ilgili derslerin (din kültürü ve ahlak bilgisi, felsefe, tarih, inkılap tarihi, sosyal bilgiler, Türkçe, edebiyat) müfredatlarında yapılmıştır. Şimdi bu değişiklikleri dersler bazında olumlu ve olumsuz yönleriyle ele alalım.
DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ – En büyük değişiklik bütün okullarda ve sınıflarda okutulan bu derste yapılmıştır. Yeni müfredatta “Hıristiyanlık” ve “Yahudilik” konularının işlenme süreleri, 7 saatten 12 saate yükseltilmiş, 12. sınıfta “Türkiye’de Bazı Dini Gruplar” ünitesinde “Musevi Hahambaşılığı, Ermeni Kilisesi, Süryani Kilisesi, Fener Rum Patrikhanesi, Türk Ortodoks Kilisesi, Yehova Şahitleri, Nusayrilik, Yezidilik” konularına yer verilmiştir.  Buna karşılık 9. sınıfta  “Laiklik ve Din” ünitesi çıkarılarak, Atatürk’ün laiklik anlayışının anlatılması sonlandırılmıştır. Ayrıca 10. sınıfta “Atatürk ve Din”, 11. Sınıfta “Atatürk ve Cumhuriyet Dönemi Din Hizmetleri”  ve 12. sınıfta “Atatürk ve Din Öğretimi” üniteleri de çıkarılmıştır. İmam Hatip Ortaokulu ve Lisesi ile diğer okullarda 7. Sınıftan itibaren,  Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi derslerinde  öğrencilere “cihat kavramının faziletleri”nin anlatılacağı belirtilmiştir. Bu arada “Alevilik ve Bektaşilik” ünitesinin eklenmesi ve ”Cem, Cemevi ve Muharrem Orucu” gibi Alevilikle ilgili konularda bilgilere yer verilmesi olumlu olmuştur. 

SEÇMELİ DİN DERSİ - Lisedeki seçmeli ‘Temel Dini Bilgiler (İslam1-2)’ dersindeki “İslam ve Sosyal Hayat” ünitesinde nikâh, talak (boşanma işlemi), mehir (İslam hukuna göre erkeğin evlenirken kadına verdiği mal) ve tesettür gibi kavramlara da yer verilmiştir. “İslam Hukuku” ünitesinde de konunun Osmanlı döneminde hazırlanan Mecelle’nin genel kuralları ile ilişkilendirilerek ele alınması istenmiştir. “Hac ve Kurban” ünitesindeki kazanımlar işlenirken “cihadın vatan savunmasındaki önemi”ne vurgu yapılacağı belirtilmiştir.

FELSEFE - Felsefe ders saatlerinin iki saate çıkarılması, 11. sınıf derslerinin 10. sınıfa çekilerek, felsefe konularında düzenli bir tarihsel sıralama yapılması eğitimcilerce olumlu karşılanmıştır. Eski müfredatta 12. sınıflarda yer alan ‘Hayatın Başlangıcı ve Evrim’ ünitesi programdan çıkarılmıştır. 10. sınıflardaki ‘Üreme’ ünitesinin yerine ‘Hücre Bölünmeleri’ adında yeni bir ünite getirilmiş, bu üniteden “cinsel hastalıklar” bölümü çıkartılmıştır.

BİYOLOJİ - 12. sınıf Biyoloji dersindeki ‘Hayatın Başlangıcı ve Evrim’ ünitesi yeni öğretim programından çıkartılmış, ‘Biyolojinin tarihsel gelişim sürecine katkı sağlayanlar’ arasında Charles Darwin’e yer verilmiş, ancak “Evrim teorisi”ne yer verilmemiştir.  Bu bölümdeki bilim insanları arasında İbn-i Heysem, İbn-i Sina ve Aziz Sancar’a yer verilmesi olumlu bir gelişmedir.

EDEBİYAT - Lise Türk Dili ve Edebiyatı müfredatında genel olarak “Atatürk” adının telaffuzundan kaçınıldığı ve “Atatürkçülük” ile ilgili konuların daraltıldığı görülmektedir. Örneğin; 7. ünitede “Söylev” konusunda iki örnek verileceğinden bahsedilmesine karşın, bu türün en başarılı temsilcilerinden biri olan Atatürk ve eseri ”Nutuk”tan hiç söz edilmemektedir. Eski müfredatta sınırlı sayıda kadın edebiyatçının adından söz edilirken, yeni müfredatta hiç yer verilmemiş, bu konuda seçimin öğretmenlerin tercihine bırakıldığı ifade edilmiştir. 12. sınıfta ‘Şiir’ ünitesinde “Dinî değerleri, geleneğe duyarlığı ve metafizik anlayışı öne çıkaran şiirler” okutulması ve bu konuda bazı şairlerle birlikte İslami edebiyatın önde gelen isimleri Sezai Karakoç, Cahit Zarifoğlu, Erdem Beyazıt ve İsmet Özel’in şiirlerinden örnekler verilmesi istenmektedir. 10. Sınıfta “Destan/Efsane” ünitesinde, “15 Temmuz Demokrasi Zaferi ve Şehitleri” konusunda, öğrencilerin tercih ettiği türde bir kompozisyon yazmaları isteniyor. Türk Dili ve Edebiyatı dersi müfredatında Hz. Ali’ye de yer verilmesi ve “Hikâye” konusu işlenirken “Hz. Ali Cenknameleri’ne yer verilir” denilmesi olumlu bir değişikliktir.

TÜRKÇE - Türkçe dersi müfredatında, eski programdan farklı olarak temalar daha belirgin hale getirildi. “Milli Mücadele ve Atatürk” temasında “15 Temmuz” a da yer verilmiştir.

İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK  -  12. Sınıf İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersinin son ünitesine “Yüzyılın Eşiğinde Türkiye ve Dünya” konusu eklenmiş ve içeriğinde “28 Şubat müdahalesi, 27 Nisan e-muhtırası ve 15 Temmuz darbe kalkışması ile bunların etkileri”ne yer verilmiştir. Terörün ve terör örgütlerinin (PKK, DAEŞ, FETÖ/PDY) ortaya çıkış nedenleri ile terörü önlemeye yönelik tedbirlere, “15 Temmuz 2016 Darbe Kalkışması” örneği üzerinden değinilmesi istenmiştir. Ayrıca Irak ve Suriye'deki siyasi gelişmeler ile bu gelişmelerin Türkiye'ye etkileri ve Suriyeli mülteciler sorunu ile  mülteci sorununa Türkiye'nin yaklaşımı ile diğer ülkelerin yaklaşımlarının karşılaştırılması konularına yer verilmiştir.

SOSYAL BİLGİLER - 7. sınıfta “Kültür ve Miras” ünitesinde Osmanlı Devleti’nin fetih siyasetinin örnekler üzerinden analiz edileceği belirtilerek, “Gaza ve cihat anlayışı” üzerinde durulması istenmiştir. 6. sınıfta “Etkin vatandaşlık” ünitesinde “15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü”ne yer verilmiştir.

COĞRAFYA - Lise coğrafya öğretim programında doğal çevreyi kullanma konusunda, mevcut iktidar döneminde yapılan veya tamamlanan Karadeniz Sahil Yolu, Maltepe Sahil Parkı, Avrasya Tüneli, Osman Gazi Köprüsü, Ordu-Giresun Hava Limanı, Marmaray ve BAE-Dubai Palmiye gibi örnekler verilmiştir. Eski müfredatta, “Atatürk’ün denizle, tarımla, doğal kaynaklarla, ulaşımla ilgili görüşleri”nin konuyla ilişkilendirileceği belirtilirken, yeni müfredatta bunlara yer verilmemiştir.

MÜZİK - Lise müzik müfredatından İdil Biret, Fazıl Say, Suna Kan ve Cihat Aşkın gibi sanatçıların ismi çıkarılmıştır.

12 Eylül 1980 darbesinden sonra, matematik ve fen dersleri dahil, bütün dersler, “Atatürkçülük”le ilişkilendirilmişti. Bugün ise siyasi iktidar, bütün dersleri, “değerler eğitimi” ve “15 Temmuz”la ilişkilendirmiştir. İki tutum da yanlıştır. Eğitimde millilik ve bilimsellik esas olmalıdır.


Editör: TE Bilisim