Daha çok "Korona Salgını" sebebiyle gündemimize giren İŞSİZLİK SİGORTASI FONU'na ait bilgilerin kamuoyuyla paylaşılmasında fayda var...
Bilindiği üzere bu FON AKP öncesi kurulmuş olup, mevzuatı gereği işsizlik ödeneğinden faydalanmak sıkı şartlara tabi kılındığından, fon gelirleri dâima giderlerinden fazla olmuş ve bu sebeple de FON'da biriken paralar daha çok Hazine'nin iç borçlanma ihtiyacı için kullanılmıştır.
Fonun gelirleri esas itibariyle; işçi ve işverenden toplanan primler ve devlet katkılarından oluşmuştur. Primlerin %25'i işçiden, %50'si işverenden ve %25'i de devlet katkısından oluşmaktadır.
Aynı şekilde FON'da toplanan paralar artmaya başlayınca, ağırlıklı Hazine Bonoları ve Banka mevduatlarından gelen faiz gelirleri, yıllar itibariyle prim gelirlerini geçmiştir.
Bu yazının konusu olacak şekilde, resmi kayıtlardan aldığım rakamlara göre;
1-2018 yılında toplam FON gelirleri 34,629 milyar TL olurken, bu gelirlerin 15,108 milyar TL'si faiz gelirlerinden elde edilmiştir. Yıl sonu fon varlığı 127,644 milyar TL'dır.
2018 yılında FONUN toplam giderleri 23,705 milyar TL olmuş, bu miktardan işsizlik ödeneği olarak çalışanlara sadece 5,866 milyar TL ödenmiştir. Geri kalan miktar ise; hükümetin istihdamı teşvik programları adı altında ve çeşitli kalemlere harcanmıştır.
2-2019 yılında toplam gelirler 40,365 milyar TL, faiz gelirleri ise 16,832 milyar TL olmuş, yıl sonu fon varlığı 131,542 milyar TL'ye ulaşmıştır. 2019 yılında toplam Fon giderleri 40,365 milyar TL olarak gerçekleşmiş, bu miktarın 10,006 milyar TL'si işsizlik ödeneği olarak çalışanlara ödenmiş ve bakiye 30,359 milyar TL'sı ise; yine değişik adlar altında teşvik programlarına aktarılmıştır.
3-2020 yılının korona salgını öncesi ilk üç ayında FON'un toplam gelirleri 10,606 milyar TL olmuş, bu gelirlerin 4,252 milyar TL'si faiz gelirlerinden oluşmuştur. Aynı şekilde fonun ilk üç aylık giderleri de; 2,641 milyar TL'si çalışanlara ödenen işsizlik ödeneği olmak üzere, giderler toplamı 10,175 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. 2020 Mart ayı sonu itibariyle fon varlığı toplam 131,973 milyar TL'dir.
Bütün bu bilgileri niye verdik diye soracak olursanız, onu da anlatalım:
Korona salgını ortaya çıkıncaya ve iktidarın aldığı önlemler kapsamında "işsizlik ödeneği" dışında, "kısa çalışma ödeneği" ve "ücretli izin" adı altında yapılan uygulama ve ödemelerin miktarını göstermek ve dahi TBMM'ye sevk edilen ve FON gelirlerini 2 kat artıracak düzenlemenin sebebini anlatmak için, yukarıdaki bilgileri vermek gerekmektedir...
Şimdi 2020 yılı NİSAN-MAYIS aylarında FONUN nakit durumu ve korona salgını sebebiyle yapılan ödemelere geçebiliriz.
Nisan ayında FON gelirlerinin 3,384 milyar TL'si faiz olmak üzere toplam 5,459 milyar TL'dir. Nisan ayı toplam giderleri ise; 1,598 milyar TL'si işsizlik ödeneği, 723 milyon TL "kısa çalışma ödeneği" olmak üzere çeşitli adlar altında ödemeler toplamı 4,209 milyar TL'dir.
Mayıs ayında ise giderler Nisan ayına göre mutad ödemeler dışında ve salgın kapsamında sadece 1,4 milyar TL artmış ve toplam giderler ise; 7,512 milyar TL olmuştur.
Özet olarak anlatmak gerekirse; ilgili bakanlık yapmış olduğu açıklamalarda korona salgını sebebiyle İŞSİZLİK SİGORTASI FONUNDAN 10 Haziran itibariyle toplam 4.979.792 kişiye toplam 13,631 milyar TL ödeme yapıldığını beyan ederken, mevzuata göre önceki aylarda zaten fondan işsizlik ödeneği alan çalışanları bile salgın kapsamında gelir desteği veya yardım yapılan çalışan sayısına dahil etmiş ve yine bildiğimiz yöntemlerle kamuoyunu yanlış bilgilendirmiştir.
Şimdi ise kamu çalışanlarından zaten kesilmediği için sayıları sadece 12 milyon 684 bin olan işçi ve bu işçileri çalıştıran işverenden alınan "işsizlik sigortası" prim miktarını 2 katına çıkararak, salgın sırasında fazladan ödenen paraları kat be kat geri almak ve fon kaynaklarını daha fazla bir biçimde Hazine fonlamasında kullanmak üzere yasal çerçeveyi değiştirmeye çalışmaktadırlar.
Farkındaysanız bu ülkede kamu çalışanları dışında kayıtlı gerçek istihdam miktarının da 12 milyon 684 bin kişi olduğu bilgisini de bu şekilde öğrenmiş oluyoruz. Sözde istihdamı destekliyoruz adı altında, kendilerinin bir şey yapmasını bir tarafa bırakalım, ayakta kalmaya çalışan işletmeleri de ilave yüklerle batırmak niyetinde olmalılar.
Görüldüğü üzere; korona salgını sebebiyle 6 milyon 108 bin haneye tek seferlik 1.000 TL vermek dışında, kimseye karşılıksız verdikleri herhangi bir gelir desteği veya sosyal yardım bulunmamaktadır.
Bilmeyenler için ilave bir bilgi verelim; FON kaynakları halen 127 milyar TL olup, bu kaynakların %79,5'u Hazine Kağıtlarında ve %20,5'u da kamu bankalarının mevduatında bulunmaktadır.
Ne diyelim, Allah sizi bildiği gibi yapsın...
Daha acı olanı ise bu konuları muhalefet partilerinin gündeme bile getirmemiş olmasıdır.
( * Muhalefet partileri çok merak ederlerse, ayrıntılı "resmi verileri" kendilerine takdim eder veya kaynağını söyleyebiliriz.)
Rubil GÖKDEMİR
Editör: TE Bilisim
