Artvin Kıpçak Türkleri köken olarak Ahıska Türkleriyle aynı köktendir. Kıpçak Türküdür ve Ana yurdu Ahıska’dır. Gürcü Kralı II Davit Selçuklular ve İranlılara karşı savaşacak ordusu olmadığından Kıpçak Türklerini Ülkesine davet etmiştir. (1118-1120) Azak Denizi doğusu ve Kafkaslar’ın kuzeyinden gelen 45.000 Kıpçak Türk’ünü Ahıska, Artvin(merkez, Yusufeli, Ardanuç, Şavşat), Ardahan, Tortum, Oltu, Narman civarına yerleştirilmiştir ve güçlü bir ordu kurmuşlardır. Gürcistan bu ordu sayesinde güçlendi,1267 tarihinde Kıpçak Türkleri Gürcü devletine bağlı Özerk bir Kıpçak Türk Devleti kurdu daha sonra artık Gürcülerle beraber yaşayamayacaklarını anlayıp bağımsızlıklarını ilan ettiler. 1578 yılında Atabek devletinin son başkanı Atabekli Mustafa Hıristiyanlığı terk edip İslam’ı kabul etmiş ve Atabek Devleti’nin Osmanlı’ya katılmasını kabul etmiştir. Atabek Devleti böylece 1578 yılında Osmanlı devletine katıldı ve diğer bölgedeki Kıpçak Türkleri Hıristiyanlığı terk edip İslam’ı kabul edip Müslüman oldular.
Bugün ki halk kültüründen de anlaşılıyor ki Ahıska Türk’leriyle Posof, Ardahan, Artvin, Ardanuç, Şavşat, Yusufeli, Tortum, Uzundere, Narman ve Oltu halkı aynı köktendir. 1
Haçlı seferi ve Bizans saldırılarının Selçukluları yıpratması üzerine, harekete geçerek kaybettiği eski yerlerinin hâkimiyetini geri almaya çalışan Kral David Selçuklular karşısında kendisini zayıf hissetmekteydi. Her ne kadar yıpranmışsa da küçük bir Gürcü devleti Selçuklu Devleti’ne karşı girişeceği harekette başarılı olamazdı. Kafkasya’da Gürcülerle komşu olarak yaşayan Kıpçakların (Kuman) kendilerine destek sağlaması ile Selçuklularla mücadele edebileceğini hesaplayan David onlarla akrabalık kurarak desteklerini sağladı. Kıpçak Türkleri Orta Asya bozkırlarında Balkanlara kadar geniş bir sahayı işgal etmekteydi. Kral David, Kafkaslarda Gürcülerle komşu olan Kıpçakların hükümdarı Karahan’ın oğlu Atrak’ın kızı ile evlendi ve Kıpçakları memleketine davet etti. Kral David, 1090-1100 tarihleri arasında Kıpçaklardan 40.000 kişilik bir ordu teşkil ederek askeri gücünü artırdı. Bu Kıpçak askerleri aileleri ile birlikte getirilerek başta sınır boyları olmak üzere Gürcistan topraklarına yerleştirildi. Bu dönemde yaklaşık 200.000 Kıpçak Türkü Gürcistan, Kür ve Çoruh boylarına yerleşti. Gürcistan sarayında yetiştirilen 5.000 Kıpçak çocuğu Gürcistan merkez kuvvetlerinde ve devlet teşkilatında görev almıştır. Böylece Şamani Kıpçaklar arasında Hıristiyanlık yayılmıştı. Yusufeli bölgesine gelip yerleşen bu Kıpçak Türkleri, Gürcülerle komşu ve içi içe yerleşmiştir. Yusufeli bölgesinde Türkçe yer isimleri bu ilk yerleşimci Türkler tarafından konulmuş olmalı. Dörtkilise, Aşbişen, Göcek, Sarıgöl, Karadağ, Balsuyu gibi yer isimleri bu durumu açıklamaktadır. Türkçe konuşan, Türk adet, gelenek görenek ve boy işaretlerini taşıyan Yusufeli’nin bu ilk Türk yerleşimcileri Osmanlı fetihlerinden sonra kardeşleri yeni fatihlerle kolayca kaynaşmış ve Müslüman olmuşlardır.2
Artvin Kıpçak Türkleri Üzerindeki Asimilasyon Tehlikesi:
Artvin Kıpçak Türkleri özbe öz Türk’tür. Türklerin Kıpçak Boyuna mensup Müslüman olup Ehl-i Sünnet mezhebinden Hanefidirler Tarih Profosörleri, Tarih Uzmanları da Artvin’in bugün Yusufeli, Şavşat, Ardanuç ve Merkez deki köylerinin çoğunluğunun(Ahıska Türk Şivesi konuşanlar) ‘ın Kıpçak boyundan olduğunu delileri ile belirtmişlerdir Beraber Yaşadıkları Gürcülerle sima ve Şive’de Kültürde ayrı oldukları bellidir bu sayfada belirttiğimiz Tarih uzmanlarının da verdiği bilgiler bunu göstermektedir Dil bilimcilerde Artvin (merkez), Şavşat, Yusufeli, Ardanuç Şivesini Posof(Ardahan) ve Ahıska ile aynı kategoride saymıştır. Bu gerçekleri görmeyen ve Göstermeyerek çarpıtan ve Artvin Kıpçak Türklerini Gürcü olduğunu iddaa eden asimilasyoncu Faşist Gürcü Grupları mevcuttur Bu Gruplar Laz ve Gürcü kültürünü (Horon ve tulum) sinsice Artvin Kıpçak Türklerine aşılamaktadırlar kültürünü kaybetmiş olan bir millet kimliğini de kaybeder bu unutulmamalıdır biz Artvin Kıpçak Türklerinin öz kültürü Kafkas kültürüdür Artvin Kıpçak Türk soydaşlarımızı bu Asimilasyoncu sahtekar Gruplara karşı uyarıyoruz bu gruplara takılmayınız bu gruplar daha çok internette sosyal medyada mevcuttur asimilasyona hepimiz hayır diyoruz herkes nasıl kimliğe sahipse öyle yaşamalıdır.
ARTVİN KIPÇAK TÜRKLERİ VE AHISKA TÜRKLERİ AYNI KÖKTENDİR
Artvin Kıpçak Türkleri Köken olarak Ahıska Türkleriyle Aynı Köktendir, Kıpçak Türk’üdür. Türk Soyunun Kıpçak Boyuna mensuptur ve Ana yurdu Ahıska’dır. Bugünkü halk kültüründen de anlaşılıyor ki Ahıska Türk’leriyle Posof, Ardahan, Artvin, Ardanuç, Şavşat, Yusufeli, Tortum, Uzundere, Narman ve Oltu halkı aynı köktendir. Artvin Kıpçak Türkleri ile Ahıska Türklerinin Şive birliği, Kültür birliği, Tarih birliği, sima birliği, Soy birliği, Boy birliği, Coğrafi birliği vardır.
ARTVİN KIPÇAK TÜRKLERİ VE AHISKA TÜRKLERİ KARDEŞTİR.
AHISKA TÜRKÇESİ
Yusufeli İlçesi Şive Haritası
Yusufeli İlçesi Şivesi kendi içinde 5 gruba ayrılır bunlardan Gürcü Köyleri Ağzı hariç Diğer Ağızlar Ahıska Türkçesi Gubuna Girer.
AHISKA TÜRKÇESİ(ŞİVESİ)GRUPLARI
1.Grup: Ahıska, Artvin (merkez), Yusufeli, Ardanuç, Şavşat, Posof (Ardahan)
2.Grup: Ardahan (merkez), Hanak Erzurum’un Oltu, Olur, Şenkaya, Tortum, Narman ve Uzundere ilçeleri
Artvin’de Kıpçak Türkçesi Kökenli ve Kıpçak Türkçesi Yer Adları:
Aşpişen (Yusufeli), Göcek (Yusufeli), Sarıgöl (Yusufeli), Karadağ (Yusufeli), Oğdar (Yusufeli), Kaçkar-Koçkar (Yusufeli), Balsuyu (Yusufeli), Dörtkilise (Yusufeli)
Artvin Kıpçak Türklerini Anlatan Kitaplar:
Kurat, Akdes Nimet-Türk kavimleri ve Türk Devletleri,s83,84.Kırzıoğlu,kıpçaklar s.148-M.Fahrettin Kırzıoğlu).– Çoruh boyu kıpçak Türkleri kitabı-M.Fahrettin Kırzıoğlu,Yukarı kür ve Çoruh boylarında kıpçaklar Ankara 1992.
Kaynakça:
1 (Kurat akdes Nimet,Türk Kavimleri ve Türk Devletleri s.83,84 ).
2(Prof. Dr. Muammer DEMİREL)
Editör: TE Bilisim
