Irak’ın merkezi hükümetiyle yapılan anlaşma sonrası Kerkük’ün güvenliğini Barzani’ye bağlı Peşmergelere verilmesi tepkileri de beraberinde getirdi.
Peşmerge, 2017’deki “Kürdistan bağımsızlığı” referandumunda yaşanan krizin ardından Kerkük’ten çekilmişti. Irak merkezi hükümeti ve komşu ülkelerin tanımadığı, tepki gösterdiği referandum sürecinde Kürt yönetimini oluşturan iki ana damar KYB ve KDP birbirlerine “ihanete” varan suçlamalarda bulunmuştu.
Peşmergeyi de birlikte kontrol eden iki oluşumun kavgasıyla birlikte bölgede yeniden şekillenmeler yaşandı.
KYB İÇİNDE DARBE
KYB içindeki eş başkanlar arasında geçen aylarda büyük bir kavga çıktı.
KYB’nin kurucusu ve partinin 42 yıl aralıksız liderliğini yapan eski Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani’nin 2012’de hastalanması ve 2017’de vefat etmesinin ardından liderlik krizine giren parti, Talabani’nin büyük oğlu Bafel ve yeğeni Lahur’un (Şeyh Cengi) eş başkan seçilmesinin üzerinden iki yıl dahi geçmeden, bu kez daha derin bir liderlik krizine girdi.
KYB’ye bağlı İstihbarat Kurumu (Zanyari) ve Terörle Mücadele Biriminin başındaki Lahur'a yakın isimlerin görevden alınmasının ardından eş başkanlar arasında gerilimin arttığı partide, eş başkanlık yetkileri geçici olarak elinden alınan Lahur'a yakın medya kurumlarına da baskınlar düzenlendi. Kardeşleriyle birlikte haklarında tutuklama emri çıkarılarak Lahur'un Süleymaniye'yi terk etmesi istenmişti.
Aynı aile içindeki iki gücün biri İran diğeri ise ABD yanlısıydı.
Özellikle KYB’nin son yıllarda PKK ile ilişkilerinde öne çıkan bir figür olan Lahur'un, KYB eş başkanlığına seçilmeden önce partinin istihbarat ve terörle mücadele birimini kontrol ettiği dönemlerde, PKK'nın Suriye kolu PYD ile yakın ilişkilere girdiği dikkat çekmişti.
PEŞMERGEDE GÜÇ DENGESİ BOZULDU
KYB içindeki krizin artarak devam etmesiyle birlikte, Peşmerge içindeki güç dengesi, Barzani ailesinin başında bulunduğu KDP lehine değişti.
Bu durum Irak’ta yeni senaryoların da masaya yatırılmasına neden oldu.
KERKÜK’E DÖNÜŞ
Barzani, Peşmergede gücü ele aldıktan sonra Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi’yle yaptığı anlaşma sonucu 2017’de çıkmak zorunda kaldıkları Kerkük’e Peşmergenin yeniden dönüşünün zemini hazırlandı.
Dönüş için öne sunulan gerekçelerden birisi bölgede olası IŞİD saldırılarıydı.
SALİHİ’DEN TEPKİ
AKP’nin baskıları sonucu Irak Türkmen Cephesi (ITC) başkanlığını bırakan Kerkük Milletvekili Erşat Salihi, yaptığı açıklamada Peşmergenin Kerkük’e dönmesini kabul etmeyeceğini bildirmişti. Salihi paylaşımında “Başbakan Kazımi’nin Erbil ile anlaşması üzerine, Peşmerge’nin Kerkük’e dönmesini şahsım olarak asla kabul etmedim ve etmeyeceğim” ifadelerini kullanmıştı.
Salihi, Türkmen siyasetçilerin sessizliğine vurgu yaparak paylaşımının devamında “Ancak bizi şaşırtan, Türkmen siyasetçi ve partilerin bu duruma sessiz kalmasıdır” demişti. Gerçekten de Türkmen siyasiler sessiz kalmış, konu Türkiye’de neredeyse hiç gündeme gelmemişti.
Türkmen Kalkınma Partisi Genel Başkanı Muhammed Sadeddin İlhanlı ise Peşmerge Güçleri ile Irak ordusu arasında oluşturulacak 2 ortak tugayın Kerkük ve Tuzhurmatu’ya yerleştirilmesi kararını olumlu karşıladıklarını söylemişti.
Salihi’nin sözleri üzerine KDP Kerkük Milletvekili Şaxevan Abdullah ise “Anlaşmada Kerkük’ün güvenliğinin bölgesel ve uluslararası ajandalara kurban edilmemesi kararı yer alıyor. Kürdistan Bölgesi ve Irak arasındaki anlaşmaya göre, Peşmerge, Kerkük ile Peşmerge ve Irak güçleri arasındaki bölgelere dönüyor, nitekim buralarda güvenlik boşluğu var ve IŞİD buraları saldırılar için kullanıyor. Peşmergenin Kerkük’e dönmesine hiçbir güç engel olamaz ve Peşmerge dönecek.” diye konuşmuştu.
AĞAR ODATV’YE ANLATTI: IRAK’IN DİZAYNIYLA İLGİLİ BİR HAMLE
Güvenlik Uzmanı Abdullah Ağar, konuyla ilgili Odatv’ye yaptığı değerlendirmede, bölgede yaşananların yakından takip edilmesi gerektiğini belirtti. Ağar, KYB içindeki kavga devam ederken Barzani’nin Kazımi’yle anlaştığını belirtti ve “Peşmergenin Kerkük’e gidecek olması Irak’ın dizaynıyla ilgili bir hamle” dedi.
KDP’nin son seçimlerle birlikte bölgedeki gücünü artıran bir aktör olduğunu söyleyen Ağar, KDP inisiyatifle Peşmergenin daha öne çıkarıldığını belirtti.
Abdullah Ağar, Irak’ın yeniden şekillenme sürecinin tam merkezinde İran, ABD ve İsrail’in olduğunu kaydetti.
YAYCI: HERKESİ TEPKİ GÖSTERMEYE DAVET EDİYORUM
Emekli Tümamiral Cihat Yaycı ise yayımladığı videosunda Kerkük’e dikkat çekti.
Konuşmasına "Beni çok tedirgin eden aslında milletimizi de tedirgin eden ancak maalesef kamuoyunda pek duyulmayan bir gelişmeyi aktaracağım" diyerek başlayan Yaycı, Kerkük'e 25 Kasım 2021 tarihinde Peşmerge ve Irak merkezi hükümetle birlikte gireceğini daha sonra asayişin Peşmerge güçlerine devredileceğini söyledi.
Buna karşı sessiz kalınmaması ve gerekli itirazların yüksek sesle söylenmesi gerektiğini belirten Yaycı, "Herkesi tepki göstermeye davet ediyorum. Devletin ilgili kurumlarını bütün Irak Türklerinin derneklerini, bu konuda itiraza ve seslerini duyurmaya çağırıyorum" dedi.
Odatv.com
