Kırım'da neler oluyor?
Putin'in Kırım mesajı, Karadeniz ve Kırım Türkleri (Tatarlar) açısından nasıl bir etki yaratacak?
Rusya ile Batı arasındaki gerilim Türkiye'yi nasıl etkliler?
Kırım'ın Ukrayna'dan Kırım'a geçmesi ne anlama geliyor?
Kırım meselesiyle ilgili tüm merak edilenleri Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu (USAK) araştırmacısı ve yazı işleri müdürlüğünü yürüten Hasan Selim Özertem, Haberdar.com için yorumladı.
Rusya'nın Kırım'a girmesini Akdeniz'de kendine yer araması için bir fırsat olduğunu belirten Özertem, Türkiye'nin Akdeniz'deki çıkarları açısından büyük bir tehlike olduğunu belirtti.
İşte Hasan Selim Özertem'in Haberdar.com için yaptığı çok özel açıklamaları:
"Kırım konusu Rusya açısından kırmızı bir çizgidir.
Özellikle AB'nin Ukrayna'da yürütmüş olduğu politikalarda kendi çıkarlarının riske girdiğini gören Rusya referandum tarihini önce 25 Mayıs, sonra da 30 Mart'a çekti.
Son olarak da hızlı bir şekilde referandum gerçekleştirildi.
Ve hiç geciktirmeden Kırım'ı Rusya Federasyonu'nun bir parçası haline getirdi."
- Putin'in konuşmasındaki mesajlar neler?
"Putin konuşmasında çok fazla tarihsel atılımlardan, Kosova örneğinden ve Kırım'ın bir Rusya toprağı olduğuna dair çeşitli vurgular yaptı.
Bundan sonraki süreç açısından özellikle Doğu Ukrayna'daki Rusya'nın adımları açısından Rusya Batı'yla müzakerelerine devam edebilir.
Kırım konusunda da bugün Batı'nın uygulamış olduğu yaptırım politikalarına bakıldığında çok ciddi yaptırımlardan bahsetmek güç!"
- Batının ne gibi yaptırımları oldu?
"21 kişiye dair bir seyahat kısıtlaması getirildi. Bu kişiler arasında Matvienko gibi (Rus parlamentosunun alt kanadı olan) Duma'nın sözcüsü bulunuyor.
Putin'in danışmanları arasındaki Dimitri Rogozin gibi isimler yer alıyor.
Özellikle iktisadi anlamda Rusya'nın Avrupa'daki ve uluslararası arenadaki çıkarlarını etkileyecek isimlere dair bu listede herhangi bir ibareye rastlamak zor.
Bundan sonraki yaptırımların şiddeti Rusya'nın atacağı adımlara göre şekillenecektir.
Kırım açısından ve Ukrayna'nın doğusunda yer alan Donetsk gibi bölgelerde Rusya'nın tavrına dair ortaya konulacak siyaset yaptırımlardan biri olabilir.
Şuanda Rusya, Avrupa ve Ukrayna açısından da Kırım konusunda bir kabullenişle karşı karşıyayız.
Kırım'ın elden kolay gitmeyeceğine dair belli siyasetlerin izlendiğini söyleyebiliriz.
Kırım'ın yeniden Ukrayna'nın bir parçası olması adına uygulanan bir politikadan çok Rusya'nın yaptığının uluslarası hukuka aykırı olduğuna dair mesajlar içeren ve bu mesajları vermek için ise oluşturulmuş estetiksel manada politikalar olacağını düşünüyorum."
RUSYA İLE G-8 İLİŞKİSİ
Gürcistan savaşı sonrasında da G-8 ile Rusya arasındaki ilişkiler askıya alınmıştı. Putin döneminde bu ikinci G-8 sürecinin askıya alındığı bir dönem oldu.
Rusya'yla ilişkileri temelli bir askıya almaktansa, kademeli olarak ilişkileri tekrar diyalog çerçevesini başlatan bir Batı tavrını gördük. Burada da benzer bir süreç olabilir.
Bunun hemen gerçekleşmesinden ise, Rusya'yla bugün arka planda devam ettirilecek mutabakata varılacak diyaloğa bağlı olarak G-8 zirvesi askıya alınacaktır.
G-8'İN BU TAVRI RUSYA'YI DURDURMAZ
"G-8 Zirvesi'nin bilindiği gibi Soçi'de düzenlenmesi planlanıyordu. Rusya topraklarında "Soçi" adını bir marka oluşturmaya çalışırken, G-8 Zirvesi'nin askıya alınması Rusya'yı etkileyebilecek bir adım! Ancak bu adımın Rusya'yı durduracak bir adım olduğunu söylemek güç!
Rusya birçok uluslarası mekanizmada yer alan BM Güvenlik Konseyi'nde daimi koltuğa sahip ülkelerden biri.
G-8 çerçevesinde görüşülmese de özellikle Rusya'nın daha düşük de olsa bürokratlarının diğer ülkelerin özellikle bu 5 büyük ülkenin bürokratlarıyla hızlı bir şekilde görüştüğü ve fikir alışverişinde bulunduğu bir çok mekanizma mevcut!
G-8 iktisadi meselelerinin konuşulduğu ve bu anlamda askıya alınan geniş bir platform olması açısından önemlidir.
Ancak bu adım Rusya'yı durdurmaz.
Putin dünkü gerçekleştirdiği seremonide bunu resmen bir zafere dönüştürmeye ve uluslararası aktörlere de ciddi mesajlar verme gayreti içerisinde olan bir tavra girdi.
Rusya, iyi-kötü yaptırımları hesaplamış ve basının zaten yürütmüş olduğu politikaların Rusya üzerindeki etkilerinin sınırlı olacağının farkında!
Putin'in yaptığı konuşmalar sadece Batı'yı suçlar nitelikte konuşmalar değil, Kırım'ın bundan sonra bir parçası olduğu ve olacağı yönündeydi!
Bundan sonra artık Kremlin'in geri adım atmasını beklemek güç olacaktır."
KIRIM TÜRKLERİ'NE ETKİLERİ
"Kırım geçmişte Rusya kontrolündeyken belli sıkıntılar yaşamış bir toprak parçasıydı. Rusya'ya hızlı bir şekilde geri dönüşe dair bir iştiyak söz konusu.
Buna dair belli hayal kırıklıklarının olabileceği söyleniyor. Ukrayna'nın altında yer alan Kırım'ın içerisinde bulunduğu iktisadi şartlar düşünüldüğünde, Rusya'nın bugün 13 bin 500 dolara kadar çıkmış kişi başına düşen GSMH'sı düşünüldüğünde Kırım'ın aslında iktisadi olarak biraz daha toparlanması görülebilir.
Özellikle Rusya'nın Kırım üzerinde turizm faaliyetleri açısından çeşitli adımların gerçekleştirmek istediğine dair sinyaller verilmişti.
Tatarlar da burada yer alan bir topluluk olarak Rusya'nın yapacağı bu çalışmalardan istifade edebilir.
Uzun vadede Rusya'nın baskıcı bir politika uygulaması halinde Tatarlar da etkilenecektir.
Putin, dün Tatarca'nın da Rusça'nın da resmi dil olacağını ifade etmişti.
Kırım, Rusya açısından önemli bir test tahtası niteliğindedir."
- Kırım Türkleri Referandum'a katılmadıklarının üzerinde durmuşlardı. Bu Putin'i Rusya'yı nasıl etkiler?
"Tatarlar bugün Rusya ile diyalog mekanizmalarını çalışmaktan vazgeçip, kendilerini sistemin dışında tutmaya çalışırlarsa bu uzun vadede faydalı olmayacaktır.
Tatarların da Rus yönetiminin de nasıl savunacağına bakmak gerekir."
TÜRKİYE AÇISINDAN KIRIM'IN ÖNEMİ
"Türkiye açısından Kırım'ın iki önemi bulunuyor. Tatarlar ve Karadeniz güvenliği!
Türkiye Tatarlar'a itidali tavsiye eden ve onların özellikle Rusya nezdinde koruma gayretindeydi!
Bundan sonraki süreçte de bunun devam edeceği inancındayım.
Artık Karadeniz'de Ukrayna'nın kontrol etmiş olduğu kıyı uzunluğu değişti.
Rusya'nın kontrolü arttı. Rusya Kırım'da kalıcı bir askeri üs haline dönüştü.
Herkesin en büyük endişesi Karadeniz'de yerini sağlamlaştıran Rusya'nın Akdeniz açılımlarının ne olacağı konusu olur.
Akdeniz'de Rusya'nın önemli bir deniz gücü olarak ortaya çıkması olabilir.
Türkiye'nin Akdeniz'deki çıkarları açısından önemlidir.
Karadeniz'deki mevcut dengelerin değişmediği ancak Rusya lehine daha da güçlendiği bir durumla karşı karşıyayız!"
Editör: TE Bilisim
