“Sabri Şenel: Trabzon’dan Gelen Dost Ziyareti, Geleneksel Değerlere Saygının İfadesi” “Sabri Şenel: Trabzon’dan Gelen Dost Ziyareti, Geleneksel Değerlere Saygının İfadesi”
Kur’an’daki sünnet kavramı
Kur’an’daki yer alan ‘sünnet’ ifadeleri; ‘sünnetun’ (17/77)
‘sünnetullah’ (33/38,62)(35/43)(40/85)(48/23)
 ve ‘sünneti evvelin’ (8/38)(85/13)(18/55)35/43)
şeklinde geçer ve ‘ALLAH’IN DEĞİŞMEZ KANUNLARI/KURALLARI’ anlamına gelir.

Kur’an’da ‘Resul’ün sünneti’ anlamına gelen bir ifade bulunmadığı halde sünnet ifadesi pratikte daima Nebi-Resul ile ilişkilendirilmiştir.
RESUL’ÜN SÜNNETİ KUR’AN’DIR
Sünnet Resulullah’ın Kur’an’ı tatbik ederken yaptığı uygulamalardır.
Yani Resul’ün Kur’an tatbikatı.Bu durumda sünnet,
Kur’an’ın AÇIKLAMASI VEYA İLAVESİ DEĞİL ANCAK KUR’AN’IN BİREBİR TATBİKATI OLUR.
Ayrıca fıkıh dilindeki ‘sünnet’ ifadesi ile ‘RESUL’ÜN SÜNNETİ’ kavramı karıştılmamalıdır.
RESUL’ÜN SÜNNETİ dediğimiz zaman fıkıh dilindeki farz,vacip,sünnet ve mübah diye bilinen 
bu kavramların tatbikat biçimini kastediyoruz demektir.
Resul’e itaat etmek,Kur’an’ın emirlerini yerine getirmek( yani farz)
Resul’ün örnek alınması ise Kur’an’ın tavsiyelerini yerine getirmek (yani sünnet) olarak anlaşılabilir.
Biz bunların tümünü eda biçimine ‘RESUL’ÜN  KUR’AN TATBİKATİ’ diyoruz.

Geleneksel anlayış,farzları Kur’an'da emredilen hükümler olarak sünnetleride hadislerde tavsiye edilen ameller olarak anlamıştır.Bu anlayışa göre bir amelin sünnet olabilmesi için o amelin Kur’an’da bulunmaması gerekir. Oysaki Farz olarak emredilen Hac ibadeti gibi umre ibadetide Kur’an’da tavsiye edilen bir ibadettir. (2/158,196) yine malumdurki zekat farz,sadaka sünnet diye bilinir.Bu durumdada zekatın Kur’an’da emredildiği gibi sadakanın Kur’an’da olmaması gerekirdi ama bir çok konuda  olduğu gibi bu konuda da Kur’an’da birçok yerde bu emir ve tavsiyeler geçmektedir  (2/177,196,263,271,276)(4/114)(33/35)(vd)

Özetle şunu diye biliriz; KUR’AN’IN KESİN HÜKÜMLER İÇEREN AYETLERİNİ FARZLAR OLARAK,ANCAK TAVSİYE EDİLEN  ‘bu sizin için daha iyi…,şunu yaparsanız daha iyi olur….,şu sizin için hayırlıdır…’ AYETLERİDE KUR’AN’DA BULUYORUZ.İŞTE TÜM BUNLARIN TATBİKATINADA SÜNNET DİYORUZ.
ÖRNEKLERLE RESUL’ÜN BAZI SÜNNETLERİ
Farz namazları dışındada sünnet olarak namaz kılınır.Ama bu namazlar hadislerde zikredildiği için değil Kur’an’ın tavsiyesi  olduğu için sünnettir. (20/14,130)(15/98)(50/40)(76/26)(30/17,18)(73/2)

Umre yapmak sünnettir ama hadislerde zikredildiği için değil Kur’an’ın tavsiyesi  olduğu için sünnettir. (2/158,196)

Ramazan ayı dışındada oruç tavsiye edilir ama hadislerde zikredildiği için değil Kur’an’ın tavsiyesi  olduğu için sünnettir. (9/112)(33/35)(66/5)

Kurban ibadeti hadislerde zikredildiği için değil Kur’an’ın tavsiyesi  olduğu için vacip veya sünnettir.
(22/34)(6/162)(108/2)

Bolluktada darlıktada,gerektiğinde açıktan gerektiğinde gizliden Sadaka ve infak etmek hadislerde zikredildiği için değil Kur’an’ın tavsiyesi/emri  olduğu için sünnettir. (2/177,271)(3/134)(33/35)(57/18)

Bağışlanma dilemek (48/2)(110/3) Allah’ı hamd ile tesbih etmek (30/17,18)(25/58)(15/98)(47/19)(50/39,40)(56/74)(40/55) Allah’ı sürekli zikretmek (33/41,42) 
 hadislerde zikredildiği için değil Kur’an’ın tavsiyesi  olduğu için sünnettir.

Akrabaya yardım etmek (4/36)(16/90)(2/93,177)(17/26)(30/38)(24/22) yetimi gözetmek (93/9)(2/177,215,220)(4/127)(6/151-153) yoksulu.kimsesizi,muhtacı doyurmak ve onlara sahip çıkmak (4/36)(8/41)(17/26)(76/8) hadislerde zikredildiği için değil Kur’an’ın şiddetle  emredildiği/tavsiyesi  olduğu için sünnettir hatta farzdır.

Cömert ve yardım sever olmak hadislerde zikredildiği için değil Kur’an’ın tavsiyesi  olduğu için sünnettir. (34/39)(2/177,215,220)

Darda olana borç vermek,borçlıua mühlet tanımak ve gerkiyorsa borcu silmek (2/245,280)(57/18)(64/17)sünnettir.Çünkü tüm bunlar Kur’an’da tavsiye edilen ve Allah’ın övgüsüne mazhar olan amellerdir.Okadarki Allah,darda olana verilen borcu kendisine verilmiş bir borç olarak nitelemiştir.

Vadeli borç verirken borcun miktarını ve vadesini yazmak ve az olsun çok olsun iki şahit bunları kaydetmek sünnettir (2/282) Ama Kur’an böyle emrettiği için sünnettir.

Hoş görülü olmak (3/119)(5/100) affedici olmak (5/13)(45/14)(16/126)merhametli olmak (17/24)(9/128)(21/107)(26/215)şefkatli olmak (9/128) sünnettir.Ama tüm bunlar Kur’an’da tavsiye edildiği için sünnettir.Hadislerde/Rivayetlerde zikredildikleri için değil.

Güler yüzlü olmak (2/263)güzellikle öğüt vermek (16/125-126)(2/256)(29/46)güzel konuşmak(17/53)tahammül göstermek ve tartışmadan güzellikle ayrılmak (73/10)hadislerde zikredildiği için değil tüm bunlar Kur’an’da tavsiye edildiği için sünnettir. 
  
Elbise ve beden temizliğiğne dikkat etmek ,temiz olmak(74/4)ve güzel giyinmek (7/32)sünnettir.Çünkü bunlar Kur’an’ın tavsiyesidir.Misvak kullanmak(diş fırçalamak) ve beden temizliğine riayet etmek işte bu nedenle sünnettir.Bunlar sadece hadislerde zikredilmiş değildir.

Mütavazi olmak,(17/37)(15/88)tevazu ile yürümek (25/63)Kur’an ‘da tavsiye edildiği için sünnettir.Hadislerde zikredildiği için değil.

Selamı yaymak ve verilen selamı daha güzeli ile karşılamak(4/86)(24/61)(25/63)ve hatta sana sataşanlara bile’selam’deyip geçmek(25/63)sünnettir.Ama tüm bunlar hadislerde zikredildiği için değil Kur’an’da tavsiye edildiği için sünnettir.

Öfkeyi yutmak ,(3/134) haksızlığı güzellikle savmak(23/96,97)(41/34-36)(42/40)ve kötülük yapana bile iyilik etmek (24/22)sünnettir.Çünkü bunları Kur’an tavsiye etmiştir.Bunlar sadece hadislerde zikredilmiş değildir.

Çalışkan ve gayretli olmak (9/24)(49/14,15)sünnettir.Ama hadislerde tavsiye edildiği için değil Kur’an’ın tavsiyesi olduğu için sünnettir.

(Alıntı)

Editör: TE Bilisim