7 Haziran 2015 genel seçimleri sonrası hükümet kurulamayınca erken seçime giden Türkiye, 1 Kasım 2015′te yeniden sandığa gitti. Yaklaşık 5 ay önce gerçekleştirilen 7 Haziran seçimlerinde tek başına iktidar olacak çoğunluğunu sandıktan alamayan AKP, ana muhalefet partisi CHP ve diğer muhalefet partileri MHP ve HDP ile de koalisyon hükümeti kuramayınca erken seçime gitme kararı aldı.
Sadece 5 ay önceki genel seçimlerde oyların yüzde 40,9′unu alan AKP, 1 Kasım 2015′teki erken seçimde henüz resmi olmayan sonuçlara göre oyların yüzde 49,5′ini aldı. Bu rakamlar ise, özellikle sosyal medya kullanıcıları arasında, “5 ayda neler değişti?” sorusunu akıllara getirdi. Aslında bu 5 ay, AKP’nin ‘aleyhine’ sayılabilecek bir çok gelişmeyi beraberinde getirdi. Öyle ki, Türkiye tarihinin en kanlı saldırısı yine bu 5 ay içerisinde Ankara’da gerçekleşti. İşte AKP’nin, erken seçimde yaklaşık yüzde 10′luk bir sıçrama yapmasını sağlamış olabilecek gelişmeler, ve “5 ayda neler değişti?” sorusunun kısa bir cevabı :
Sadece 5 ay önceki genel seçimlerde oyların yüzde 40,9′unu alan AKP, 1 Kasım 2015′teki erken seçimde henüz resmi olmayan sonuçlara göre oyların yüzde 49,5′ini aldı. Bu rakamlar ise, özellikle sosyal medya kullanıcıları arasında, “5 ayda neler değişti?” sorusunu akıllara getirdi. Aslında bu 5 ay, AKP’nin ‘aleyhine’ sayılabilecek bir çok gelişmeyi beraberinde getirdi. Öyle ki, Türkiye tarihinin en kanlı saldırısı yine bu 5 ay içerisinde Ankara’da gerçekleşti. İşte AKP’nin, erken seçimde yaklaşık yüzde 10′luk bir sıçrama yapmasını sağlamış olabilecek gelişmeler, ve “5 ayda neler değişti?” sorusunun kısa bir cevabı :
1-SURUÇ SALDIRISI DÜZENLENDİ
7 Haziran genel seçimlerinin ardından 20 Temmuz 2015′te, Şanlıurfa’nın Suruç ilçesinde düzenlenen bombalı intihar saldırısında 34 kişi öldü, 100′den fazla kişi yaralandı. Saldırı, Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu’nun Kobani’nin yeniden inşa çalışmaları konusunda basın açıklaması yaptığı sırada meydana geldi.Canlı bombanın IŞİD ile ilişkisi olan Şeyh Abdurrahman Alagöz olduğu belirlendi.
2-CUMHURİYET TARİHİNİN EN KANLI SALDIRISI ‘ANKARA KATLİAMI’ GERÇEKLEŞTİRİLDİ
10 Ekim’de, Barış ve Demokrasi Mitingi öncesi Ankara Tren Garı kavşağında 3 saniye arayla meydana gelen 2 patlamada 102 kişi öldü 500′den fazla kişi yaralandı. Düzenlenen saldırı, Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en kanlı bombalı saldırısı oldu. Patlamanın ardından ambulanslardan önce polis meydana ulaştı. Meydandaki herkesi alandan çıkartmaya başlayınca yaralılara yardım etmek isteyen göstericiler, engellendikleri için polisi protesto etti. Bunun üzerine polis gruba tazyikli su ve biber gazı ile müdahale etti.
3-ÜÇ YIL ARADAN SONRA PKK’YA SINIR ÖTESİ OPERASYON DÜZENLENDİ
Türkiye’nin PKK ve IŞİD hedeflerine yönelik sınır operasyonu çözüm süreci açısından da kritik eşik oldu. 2009′da başlatılan, 2013′te PKK’nın ateşkes ilan ettiği Çözüm Süreci sonrası, tek başına iktidar olacak çoğunluğu elde edemeyen AKP ve seçim barajını aşarak meclise giren HDP sonrası, TSK 2012′den beri ilk kez terör örgütünün Kuzey Irak’taki kamplarına sınır ötesi operasyon düzenledi.
4-TÜRKİYE, SURİYE’DE IŞİD’İ VURDU
7 Haziran seçimleri sonrası Temmuz ayında, Türkiye’nin Suriye’de IŞİD hedeflerine yönelik başlattığı hava operasyonu tüm dünyada geniş yankı buldu. İki seçim arasındaki süreçte, TÜrk jetleri ilk kez Suriye’de IŞİD hedeflerini bombaladı.
5-IŞİD, TÜRKİYE’DE VARLIĞINI ARTTIRDI
Türkiye’de yapılan IŞİD operasyonlarının bir çoğu ‘delil yetersizliği’ gibi gerekçelerle başarısız oldu. Ankara’da Temmuz ayı sonunda da IŞİD üyesi oldukları iddiasıyla 15 kişi Hacıbayram’da gözaltına alınmıştı. Bu kişilerin hepsi delil yetersizliğinden savcılık tarafından serbest bırakıldı. Ağuston ayında ise, Ankara merkezli 4 ilde terör örgütü IŞİD’e yönelik operasyon yapıldı, 13 kişi gözaltına alındı ancak adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Ankara 3. Sulh Ceza Hakimliği, IŞİD’e yönelik operasyonda tutuklanma talebiyle mahkemeye sevk edilen 9 kişi ile haklarında adli kontrol istenen 4 şüpheliye haftada iki kez karakola imza verme şartı getirerek serbest bıraktı.
6-İKİ SEÇİM ARASI 167 ŞEHİT VERDİK
Çözüm sürecinin askıya alındığı 7 Haziran seçimi ile 1 Kasım seçimleri arasında artan terör olaylarıyla ve Suruç katliamı sonrası PKK’ya başlatılan dev terör operasyonları sonrası 167 güvenlik gücü şehit oldu. 7 Haziran- 30 Ekim arasındaki sürede 167 güvenlik görevlisinin (asker, polis ve korucu) şehit olduğu biliniyor. Şehitlerin 96′sı asker, 68′i polis, 3′ü korucu. Çıkan çatışmalarda 453 terörist öldürülürken, biri İran uyruklu, 19′u çocuk 242 (Suruç ve Ankara patlamaları dahil) sivil vatandaş hayatını kaybetti. Eylül ayında, Dağlıca’daki terör saldırısında şehit olan 16 askerin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Terörden rant elde ediyorlar. Yaptıkları şey bu. Eğer 400 milletvekilini alabilecek veya bir Anayasa’yı inşa edecek sayıyı bir siyasi parti yakalamış olsaydı, durum bugün çok daha farklı olurdu” şeklinde skandal bir açıklama yapmıştı. Erdoğan’ın bu açıklaması, bir “itiraf” olarak yorumlandı.
7-KAOS ORTAMI VE İSTİKRARSIZLIK ARTTI
İki seçim arasındaki süreçte, ülke içinde giderek tırmanan çatışmalar ve istikrarsızlık ülkeyi adeta bir kaos ortamına sürükledi. Öyle ki, polisle sivil halk arasında çıkan çatışmalar sonrası Lice, Sur, Hani gibi doğu bölgelerindeki ilçelerde sokağa çıkma yasakları elde edildi, sivil halk öldürüldü. Türkiye halkı kutuplaştı ve kaosa sürüklendi.
8-DOLAR FIRLADI, EKONOMİ SARSILDI
Bu süreçte en fazla hareket dolarda yaşandı. 7 Haziran’da 2.77 seviyesinde olan dolar kuru, 3 lirayı da geçti. Yurtdışı gelişmelerin etkisiyle dolar kuru gevşeyerek 2.90’ın altına inse de tekrar yükselmeye başladı. Dolar, seçime iki gün kala 2.92 seviyesine bulunuyordu. Yüksek döviz kuru ihracatı da düşürdü. Yüksek dolar kurunun ihracatçılara olumlu yansıması gerekirken, ithalata dayalı hammadde girdisi, ihracatın düşmesine neden oldu. Ekim ayında yıllık ihracattaki düşüş yüzde 7.8 olarak rekor kırdı.
9-MEDYAYA SANSÜR ARTARAK DEVAM ETTİ
İpek Koza grubuna ait Kanaltürk ve Bugün TV’ye yapılan operasyonların ardından, seçime sadece günler kala her iki televizyon kanalı da kapatıldı. Öyle ki, Kanaltürk Genel Yayın Yönetmeni Tarık Toros, operasyonlar sırasında rejiden canlı yayındaydı. Toros, sivil polislerin “uydu odasına” girdiğini belirterek her an yayınlarının kesilebileceğini kaydetti. Toros’un konuşması devam ederken saat 16.30 sıralarında iki kanalın da ekranı karardı.
7 Haziran genel seçimlerinin ardından 20 Temmuz 2015′te, Şanlıurfa’nın Suruç ilçesinde düzenlenen bombalı intihar saldırısında 34 kişi öldü, 100′den fazla kişi yaralandı. Saldırı, Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu’nun Kobani’nin yeniden inşa çalışmaları konusunda basın açıklaması yaptığı sırada meydana geldi.Canlı bombanın IŞİD ile ilişkisi olan Şeyh Abdurrahman Alagöz olduğu belirlendi.
2-CUMHURİYET TARİHİNİN EN KANLI SALDIRISI ‘ANKARA KATLİAMI’ GERÇEKLEŞTİRİLDİ
10 Ekim’de, Barış ve Demokrasi Mitingi öncesi Ankara Tren Garı kavşağında 3 saniye arayla meydana gelen 2 patlamada 102 kişi öldü 500′den fazla kişi yaralandı. Düzenlenen saldırı, Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en kanlı bombalı saldırısı oldu. Patlamanın ardından ambulanslardan önce polis meydana ulaştı. Meydandaki herkesi alandan çıkartmaya başlayınca yaralılara yardım etmek isteyen göstericiler, engellendikleri için polisi protesto etti. Bunun üzerine polis gruba tazyikli su ve biber gazı ile müdahale etti.
3-ÜÇ YIL ARADAN SONRA PKK’YA SINIR ÖTESİ OPERASYON DÜZENLENDİ
Türkiye’nin PKK ve IŞİD hedeflerine yönelik sınır operasyonu çözüm süreci açısından da kritik eşik oldu. 2009′da başlatılan, 2013′te PKK’nın ateşkes ilan ettiği Çözüm Süreci sonrası, tek başına iktidar olacak çoğunluğu elde edemeyen AKP ve seçim barajını aşarak meclise giren HDP sonrası, TSK 2012′den beri ilk kez terör örgütünün Kuzey Irak’taki kamplarına sınır ötesi operasyon düzenledi.
4-TÜRKİYE, SURİYE’DE IŞİD’İ VURDU
7 Haziran seçimleri sonrası Temmuz ayında, Türkiye’nin Suriye’de IŞİD hedeflerine yönelik başlattığı hava operasyonu tüm dünyada geniş yankı buldu. İki seçim arasındaki süreçte, TÜrk jetleri ilk kez Suriye’de IŞİD hedeflerini bombaladı.
5-IŞİD, TÜRKİYE’DE VARLIĞINI ARTTIRDI
Türkiye’de yapılan IŞİD operasyonlarının bir çoğu ‘delil yetersizliği’ gibi gerekçelerle başarısız oldu. Ankara’da Temmuz ayı sonunda da IŞİD üyesi oldukları iddiasıyla 15 kişi Hacıbayram’da gözaltına alınmıştı. Bu kişilerin hepsi delil yetersizliğinden savcılık tarafından serbest bırakıldı. Ağuston ayında ise, Ankara merkezli 4 ilde terör örgütü IŞİD’e yönelik operasyon yapıldı, 13 kişi gözaltına alındı ancak adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Ankara 3. Sulh Ceza Hakimliği, IŞİD’e yönelik operasyonda tutuklanma talebiyle mahkemeye sevk edilen 9 kişi ile haklarında adli kontrol istenen 4 şüpheliye haftada iki kez karakola imza verme şartı getirerek serbest bıraktı.
6-İKİ SEÇİM ARASI 167 ŞEHİT VERDİK
Çözüm sürecinin askıya alındığı 7 Haziran seçimi ile 1 Kasım seçimleri arasında artan terör olaylarıyla ve Suruç katliamı sonrası PKK’ya başlatılan dev terör operasyonları sonrası 167 güvenlik gücü şehit oldu. 7 Haziran- 30 Ekim arasındaki sürede 167 güvenlik görevlisinin (asker, polis ve korucu) şehit olduğu biliniyor. Şehitlerin 96′sı asker, 68′i polis, 3′ü korucu. Çıkan çatışmalarda 453 terörist öldürülürken, biri İran uyruklu, 19′u çocuk 242 (Suruç ve Ankara patlamaları dahil) sivil vatandaş hayatını kaybetti. Eylül ayında, Dağlıca’daki terör saldırısında şehit olan 16 askerin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Terörden rant elde ediyorlar. Yaptıkları şey bu. Eğer 400 milletvekilini alabilecek veya bir Anayasa’yı inşa edecek sayıyı bir siyasi parti yakalamış olsaydı, durum bugün çok daha farklı olurdu” şeklinde skandal bir açıklama yapmıştı. Erdoğan’ın bu açıklaması, bir “itiraf” olarak yorumlandı.
7-KAOS ORTAMI VE İSTİKRARSIZLIK ARTTI
İki seçim arasındaki süreçte, ülke içinde giderek tırmanan çatışmalar ve istikrarsızlık ülkeyi adeta bir kaos ortamına sürükledi. Öyle ki, polisle sivil halk arasında çıkan çatışmalar sonrası Lice, Sur, Hani gibi doğu bölgelerindeki ilçelerde sokağa çıkma yasakları elde edildi, sivil halk öldürüldü. Türkiye halkı kutuplaştı ve kaosa sürüklendi.
8-DOLAR FIRLADI, EKONOMİ SARSILDI
Bu süreçte en fazla hareket dolarda yaşandı. 7 Haziran’da 2.77 seviyesinde olan dolar kuru, 3 lirayı da geçti. Yurtdışı gelişmelerin etkisiyle dolar kuru gevşeyerek 2.90’ın altına inse de tekrar yükselmeye başladı. Dolar, seçime iki gün kala 2.92 seviyesine bulunuyordu. Yüksek döviz kuru ihracatı da düşürdü. Yüksek dolar kurunun ihracatçılara olumlu yansıması gerekirken, ithalata dayalı hammadde girdisi, ihracatın düşmesine neden oldu. Ekim ayında yıllık ihracattaki düşüş yüzde 7.8 olarak rekor kırdı.
9-MEDYAYA SANSÜR ARTARAK DEVAM ETTİ
İpek Koza grubuna ait Kanaltürk ve Bugün TV’ye yapılan operasyonların ardından, seçime sadece günler kala her iki televizyon kanalı da kapatıldı. Öyle ki, Kanaltürk Genel Yayın Yönetmeni Tarık Toros, operasyonlar sırasında rejiden canlı yayındaydı. Toros, sivil polislerin “uydu odasına” girdiğini belirterek her an yayınlarının kesilebileceğini kaydetti. Toros’un konuşması devam ederken saat 16.30 sıralarında iki kanalın da ekranı karardı.
Editör: TE Bilisim
