MHP, yargı erki ile ilgili Anayasa Uzlaşma Komisyonu’na önerilerini sundu. Buna göre hâkimler, idari görevleri yönünden Hâkimler Yüksek Kurulu'na bağlı olacak. Hâkimlerin görevlerini hukuka uygun olarak yapıp yapmadıklarını denetleme, görevlerinden dolayı ve görevleri sırasında suç işleyip işlemediklerine ilişkin inceleme ve soruşturma Hâkimler Yüksek Kurulu'na bağlı müfettişler tarafından yapılacak.
Savcılar, adli görevlerinde hakimlik teminatından yararlanacak. Savcıların mesleğe kabulleri, hakları, sorumlulukları, disiplin ve özlük işlemleri kanunla düzenlenecek ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından yürütülecek. Savcılar, adli görevlerinde Savcılar Yüksek Kuruluna, idari görevlerinde Adalet Bakanlığına bağlı olacak. Savcıların görevlerini hukuka uygun olarak yapıp yapmadıklarını denetleme, görevlerinden dolayı ve görevleri sırasında suç işleyip işlemediklerine ilişkin inceleme ve soruşturma Savcılar Yüksek Kuruluna bağlı müfettişler tarafından yapılacak.
Askeri yargı, askeri mahkemeler ve disiplin mahkemeleri tarafından yürütülecek. Bu mahkemeler, asker kişilerin askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri askeri suçlara ait davalara bakmakla görevli olacak.
ANAYASA MAHKEMESİ 34 ÜYEDEN OLUŞACAK
Anayasa Mahkemesi, genel kurul ve üç daire halinde çalışmak üzere 34 üyeden oluşacak. Anayasa Mahkemesi üyelerinin yedisi kamu hukuku anabilim dalları ile siyaset bilimi anabilim dalında çalışan profesörlerden; yedisi Yargıtay üyelerinden, altısı Danıştay üyelerinden, biri Sayıştay üyelerinden, dördü kamuda on beş yıldır çalışmakta olan üst kademe yöneticilerinden, ikisi onbeş yıl baroya kayıtlı olarak çalışan avukatlardan, biri onbeş yıl görev yapan yeminli mali müşavirlerden, altısı son genel seçimlerde geçerli oyların en az yüzde onunu almış siyasi partilerin göstereceği hukuk fakültesi mezunu milletvekilliği yapmış olanlar arasından Anayasa Komisyonu huzurunda kendi aralarında çekilecek kura ile sekiz yıllık süre için bir defa seçilecek.
DANIŞTAY
Danıştay üyelerinin dörtte üçü, kanunun aradığı şartlara haiz idari yargı hâkim ve savcıları ile bu meslekten sayılan adaylar arasından; dörtte biri nitelikleri kanunda belirtilen görevliler arasından Bakanlar Kurulu tarafından gösterilecek boş üyeliklerin üç katı kadar aday arasından Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurullarının birlikte yapacağı toplantı huzurunda sekiz yıl için kura ile seçilecek. Danıştay’ın bir dairesi askeri idari yargı işlerine bakacak.
YARGITAY
Yargıtay üyeleri, kanunun aradığı şartları haiz adli yargı hâkim ve savcıları ile bu meslekten sayılan adaylar arasından, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurullarının birlikte yapacağı toplantı huzurunda sekiz yıl için kur’a ile seçilecek. Süresi bitenler yeniden seçilebilecek. Yargıtay’ın en az bir dairesi askeri yargı mercilerinden gelen işlere bakacak.
YÜCE DİVAN
Yüce Divan, ikisi Anayasa Mahkemesi, dördü Yargıtay Ceza Daireleri, ikisi Yargıtay Hukuk Daireleri, ikisi Danıştay İdari Dava Daireleri, biri Danıştay Vergi Dava Daireleri üyeleri arasından kendi Genel Kurulları huzurunda kura ile seçilecek. Yüce Divanın üyelerinden en kıdemlisi Başkan olarak görev yapacak. Yüce Divan, Cumhurbaşkanını, Meclis Başkanını, Bakanlar Kurulu üyelerini, Genelkurmay Başkanını, kuvvet komutanlarını, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay ve Sayıştay Başkanı ile Başsavcılarını, Cumhuriyet Başsavcı vekilini görevleriyle ilgili suçlardan dolayı yargılayacak. Yüce Divanda, savcılık görevini Cumhuriyet Başsavcısı yapacak.
HAKİMLER YÜKSEK KURULU
Hâkimler Yüksek Kurulu, on beş üyeden oluşacak ve iki daire şeklinde çalışacak. Daireler, yedişer üyeden oluşacak ve salt çoğunlukla karar alınacak. Daire kararına karşı itiraz edilmesi durumunda, kurulun diğer dairesi itirazı inceleyecek ve karara bağlayacak. Kurulun başkanlığını, Adalet Bakanlığı yapacak. Kurulun üç üyesi Yargıtay, iki üyesi Danıştay, bir üyesi Türkiye Barolar Birliği genel kurulları tarafından her boş görev yeri için kanunda gösterilen şartları haiz adaylar arasından kendi genel kurulları huzurunda kur’a ile seçilecek. Kurulun sekiz üyesi ise, aday olan birinci sınıfa ayrılmış kürsü hakimleri arasından Kurul huzurunda kur’a ile seçilecek. Kurul, adli ve idari yargı hâkimleri hakkında mesleğe kabul, atama, özlük ve disiplin işlemlerini ehliyet ve liyakati esasına göre yapacak. Mahkemelerin denetimi Hâkimler Yüksek Kurulunun izni ile kurulun hâkim müfettişleri tarafından yapılacak.
SAVCILAR YÜKSEK KURULU
Savcılar Yüksek Kurulu, on bir üyeden oluşacak ve iki daire şeklinde çalışacak. Daireler, beşer üyeden oluşacak ve salt çoğunlukla karar alacak. Kurulun başkanı Adalet Bakanı olacak. Kurulun iki üyesi Yargıtay, bir üyesi Türkiye Barolar Birliği kurulları tarafından her boş görev yeri için kanunda gösterilen şartları haiz olan adaylar arasından kendi genel kurulları huzurunda kur’a ile seçilecek. Kurulun altı üyesi ise, aday olan birinci sınıfa ayrılmış ve savcılık mesleğini fiilen icra eden savcılar arasından, Kurul huzurunda kur’a ile seçilecek. Savcıların mesleğe kabul, atama, özlük ve disiplin işlemleri, Savcılar Yüksek Kurulu idari birimleri eliyle yürütülecek. Adliyeler ile Adalet Bakanlığı’na bağlı ve ilgili kuruluşların denetimi Adalet Bakanının izni ile adalet müfettişleri tarafından yapılacak.
Editör: TE Bilisim
