Merhaba Arkadaşlar,
Benim çalışma hayatımdaki konum, petrol ve doğal gaz rezerv mühendisliği, üretim ve onshore/offshore saha geliştirme uygulamalarıydı. “Cuma müjdesi”nin ne olduğunu henüz duymadık ama yaZışmalardan bu konuya ilgi olduğunu gördüm. Bu konudaki üç kuruşluk bilgimi sizlerle paylaşmak istedim.
Duyduğumuz kadarıyla açılan kuyu kıyıdan 175 km uzaklıkta ve Romanya/Türkiye deniz sınırına yakın. Romanya’da son 20 yılda bu bölgede gaz keşifleri var. Eminim TPAO’yu da bu bölgede arama yapmaya iten Romanya’daki keşifler olmuştur. Romanya en önemli keşfini bizim kuyuya yakın olan Neptun Block’da, 2012 yılında yapmış. Burada Exxon/Mobil ve OMV ortaklığı açtığı kuyuda 40 ila 80 m3 doğal gaz keşfi yaptıklarını söylemişler. Bu firmalar burada bundan sonra da kuyular açmış, toplam 1.5 milyar dolar kadar masraf yapmış ama 2012’den bu yana hala arama çalışmaları devam ediyor. Hala üretim kararı verilmemiş! Yani, bir keşif yapılmış olması üretim yapılacak anlamına gelmiyor.
Romanya’da keşif yaklaşık 1000 m deniz derinliğinde olmuş. Bizim keşif de bu bölgede olduğundan deniz derinliği de buna yakın olabilir. Bu derinlikte ve karadan 175 km gibi uzak bir mesafede olan bir sahanın üretime alınması için önce ilk açılan kuyuda uzun süreki akış testlarinin yapılması, sonra da ilk açılan kuyunun etrafında en az 3-4 kuyunun daha açılarak sahanın sınırlarının tesbit edilmesi gerekir. Ancak bundan sonra ürtime geçilip geçilmemesine karar verilip saha geliştirme planı hazırlanabilir. Eğer herşey olumluysa; üretim kuyularının açılıp, offshore ve kıyıda üretim tesislerinin yapılıp, deniz boru hattının çekilmesi ile üretime başlanması da bence bu deniz ve sondaj derinliği ve 175 km’lik kıyıdan uzaklık dikkate alındığında en az 3 yıllık bir proje uygulaması gerektirir diye düşünüyorum. Sahanın tam kapasite devreye girmesi de daha uzun süre alır.
Açıklanan rezerv miktarına gelince; bu aşamada verilen rezerv rakamları çok hata içerir çünkü hesaplamalarda ilk kuyuda karşılaşılan rezerv kalınlığı ve rezervuar özellikleri kullanılır. Oysa açılacak her yeni kuyuda farklı özellikler görülecektir.
Sahanın hacimsel büyüklüğü için de sismik analizde görülen yapının büyüklüğü (yapının tamamen gaz dolu olduğu varsayılarak) kullanılır. Bu nedenle sağlıklı bir rezerv tahmini için en azından bir kaç kuyunu daha açılmasını beklemek gerekir. Verilen 800 milyar m3 rakamı çok iddialı gözüküyor. Ama bu aşamada nasıl hesaplandığını görmedikçe doğru ya da yanlış demek zor. Ama yaklaşık 25 yıl TPAO’da çalışmış biri olarak genellikle bu ilk tahminlerin yönetimi mutlu etmek için işin uzmanı olmayan kişiler tarafından “aşırı” iyimser yapılabildiğini biliyorum. Hele bizim çalışma hayatımızda hiç görmediğimiz böyle bir siyasal ortamda neye ne kadar güvenilir bilmiyorum.
Bakalım bugünkü açıklamalar ne kadar detaylı olacak. Teknik detaylar, Akış testi bilgileri, gaz özellikleri vs verilecek mi? Bu günkü Açıklamalara göre belki biraz daha gerçekçi bilgilere ulaşabiliriz.
Haberleri ve yazışmaları görünce petrolcülüğüm depreşti, çok uzun oldu, kusura bakmayın. Selam ve sevgilerimle.
Editör: TE Bilisim
