"İsrail ile anlaşma doğalgaz pazarında Türkiye rüzgârı estirebilir"

Kumbaroğlu, iki ülkenin geçmişi unutup yeni bir sayfa açma isteğinin temelinde Kıbrıs ve İsrail’in karasularında keşfedilen gaz rezervleri olduğunu söyledi. İsrail ile anlaşmanın Rusya ile enerji ilişkilerinin muhtemel yansımalarını ve Kıbrıs konusuna etkilerini de değerlendiren Kumbaroğlu, "Türkiye ve İsrail’in Mavi Marmara olayından bu yana oldukça sıkıntılı devam eden ilişkilerinde anlaşmaya varması çok sayıda ülkeyi yakından ilgilendiren yeni bir dönemin de kapısını aralıyor. Uzmanlara göre bu anlaşmanın etkileri Türkiye-İsrail ile sınırlı kalmayacak, Ortadoğu, Rusya, Kıbrıs ve Avrupa’da yeni bir dengeyi de beraberinde getirecek." ifadelerini kullandı.

"TÜRKİYE, İSRAİL İÇİN HEM İYİ BİR MÜŞTERİ HEM DE ÇOK İYİ BİR KÖPRÜ"

İsrail’in komşularından birinin hali hazırda doğalgaz sattığı Ürdün olduğuna işaret eden Kumbaroğlu şöyle konuştu:

"Ancak rezervin büyüklüğü ile Ürdün’ün talebini karşılaştırınca Ürdün iyi bir müşteri profili çizmiyor. İsrail’in diğer komşuları Lübnan ve Suriye ile ne kadar sıkıntılı ilişkileri olduğu herkesin malumu. O nedenle İsrail için nüfusu yüksek, sanayisi her geçen gün gelişen dolayısıyla tüketimi çok fazla olan iki hedef ülke var; Türkiye ve Mısır. Geçen yıl Mısır karasularında da doğalgaz bulundu. Bu nedenle İsrail için hem en iyi müşteri hem de en ekonomik transit ülke Türkiye. İsrail’den gelmesi muhtemel gazın ne kadarının iç piyasada kullanılıp ne kadarının Avrupa’ya gönderileceği gibi konular süreç içinde netleşecektir."

Türkiye-Rusya-İsrail diyaloğunun yeni bir dönemin habercisi olduğunu kaydeden Kumbaroğlu şunları söyledi:

"İsrail’in doğrudan Türkiye üzerinden gazı Avrupa’ya taşımak istememesi durumunda alternatif Kıbrıs üzerinden Yunanistan, oradan da Avrupa’ya uzanacak bir hat olabilir. Bu noktada da Kuzey Kıbrıs Türkiye Cumhuriyeti’nin jeostratejik önemi bir kez daha öne çıkıyor. İsrail, doğalgaz satarak milyarlara dolar kazanmak istiyorsa Türkiye ile enerji ortaklığını sağlam tutmalı. Ben, İsrail ile Türkiye’nin anlaşmasını Rusya’yı dışarıda bırakan bir yaklaşımla değil, aksine Türkiye-İsrail-Rusya diyaloğu üzerinden okunması gerektiği kanaatindeyim. Rusya’nın Suriye konusunda sahaya inmesi ve İsrail'den Türkiye’ye gelmesi muhtemel bir doğalgaz boru hattının geçiş noktalarındaki Rusya etkinliği unutulmamalı. Daha önce de IAEE olarak vurguladığımız bir husus vardı. Türkiye, kendi çıkarları doğrultusunda Türk Akım projelerini çoğaltmalı. Sadece Rusya ile değil, İran, Irak, İsrail gibi ülkelerle de Türk Akım projeleri hayata geçirebilmeliyiz. Bu ülkelerle geliştirilecek enerji politikaları ve enerji projeleri ile doğalgazda Türkiye-Yunanistan sınırında rekabet ortamının sağlandığı bir ticaret merkezi oluşturulabilir. Bu çerçevede AB ve Yunanistan ile ilişkiler geliştirilip Kıbrıs sorununun da açılım sağlanabilir."

Cihan