Hayırlı akşamlar, dün sizlerle Ukrayna’daki gelişmeler üzerine Putin ifadelerini ve bazı tespitlerimi paylaşmıştım.
Bu konuda yaptığım bir analizi yine müsaadenizle sizinle paylaşmak istedim.
1 Putin'in Ukrayna'nın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne aykırı karar sonrasında 21 Şubat 2022'de yaptığı konuşmada yer alan Rus İmp. ve Sovyetleri Birliğinin dağılmasına yönelik ifadeleri olumsuz yankı doğurmuş olacak ki Putin dün yeni bir açıklama yapma gereği duymuş.
2 Putin dün 22 Şubat 2022'de Azerbaycan Devlet Başkanı Aliyev görüşmesi sırasında Ukrayna'ya müdahalesi sonrası "Rusya'nın imparatorluğu emperyal sınırlar içinde yeniden kurma niyetine yönelik spekülasyonların gerçeklikle ilgili olmadığını" ifade etti.
3 Putin,"Rusya, Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra, yeni jeopolitik gerçekleri tanıdı ve bağımsız devletler olan tüm ülkelerle etkileşimimizi güçlendirmek için aktif olarak çalışıyor. Ne yazık ki darbe sonrası Ukrayna ile bu düzeyde ve nitelikte bir etkileşim görmüyoruz." dedi.
4 Putin ayrıca Aliyev ziyaretinden önce Kazakistan Cumhurbaşkanıyla görüştüğünü "Bunun, Rusya'nın komşularının egemenliğini canı gönülden desteklediğinin ve bu egemenliği her şekilde güçlendirdiğinin ikinci çok güzel örneği olduğuna inandığını" söylemiş.
5 Putin ayrıca "Kazakistan'ın talebi üzerine silahlı kuvvetlerimizle destekledik sonra geri çektik. Bunun Kazakistan'ın egemenliğini güçlendirdiğini ve Rusya ve Kazakistan'ın menfaatine olduğunu söyledi."
6 Putin, 21 Şubat'ta Rus İmparatorluğu ve Sovyetler Birliğine yaptığı atıflar egemenlik ve toprak konusundaki ifadelerini 22 Şubat 2022'de Aliyev'le görüşmede yaptığı açıklamayla aslında tevil etmeye çalışmıştır.
Bu yeni açıklamamın analizi yapıldığında temel bakışlarda farklı anlamlar yüklü olduğu be ilk açıklamanın olumsuzluğunu gidermekte yetersiz kaldığı anlaşılmaktadır.
7 Putin 22 Şubat'ta "ortaya çıkan bağımsız devletler olan tüm ülkelerle etkileşimizi güçlendirdik" ama "Ukrayna ile bu düzeyde etkileşim görmüyoruz" derken bağımsızlığı bizim kafamızdaki "istiklal" kavramından çok farklı anladığını da göstermektedir.
8 Putin anlaşılan "bağımsızlığı" bilimsel sosyalist terminolojideki gibi bunun sadece kendi model ve değerlerine bağlı olmayan ülkelere karşı düşünülebileceğini ve bu cins bağımsızlığın ancak kendi model ve değerlerin safına geçmekle sağlanabileceğini düşünüyor.
9 Putin, "Ukrayna sözde Batı-yanlısı uygarlık tercihinin bütün amacı, halkın refahı için daha iyi koşullar yaratmak değil, Rusya'nın jeopolitik rakiplerine hizmet vermektir." diyerek Ukrayna'yı emperyalizmin hizmetkarı olarak Rusya'ya tehdit olduğunu ifade etmektedir.
10 Putin'in Lenin’in emperyalizm teorisindeki gibi dünya devletlerinin emperyalist ve emperyalist olmayan diye ikiye ayrıldıklarını; emperyalistin, kendi model ve değerlerine sahip olmayanlar, emperyalist olmayanın da, kendi model ve değerlerine sahip olanlar olarak mı görüyor?
11 Putin'in konuşmasında Rus İmparatorluğunun toprakları ve bu topraklar üzerinde kurulan Sovyetlerin topraklarından bahsedip Ukrayna topraklarının asıl sahibi olduğunu ifade etmesi "toprak bütünlüğü" kavramını da farklı anladığını göstermektedir.
12 Putin, "Sovyetlerdeki idari birimlere ulus devlet statüsü ve şekli verilmiştir. En ateşli milliyetçilerin hayal bile etmedikleri bu kadar cömert hediye vermek ve hatta cumhuriyetlere hiçbir koşul olmaksızın birleşik devletten ayrılma hakkı vermek neden gerekliydi?" demişti.
13 Putin Rus İmparatorluğu topraklarında kurulan Sovyet devletinden ayrılmanın tanınmasına "gerçeklikten" uzaklaşma demişti.
Putin “devlet”i Hegel'in diyalektik bir niteliği olan ve uğraklardan geçen gelişmenin her döneminin temsilcisi sayan zihniyetinin yansıması olarak mı görüyor?
14 “Gerçeklikten" uzaklaşmanın maliyetini ortadan kaldırmak için "tarihsel diyalektik" Sovyetlere dönüş mü çözüm?
Hegel'in ifade ettiği gibi ulusların ve devletlerin anlamlarını tarih bağlamında kazanmaları gibi egemenlik ve bağımsızlık anlamını bu tarih bağlamında mı kazanır?
15 Veya Putin, Marx'ın tarihin aracı olan Hegel’deki ulus-devleti değil de ekonomik kategoriler ve sosyal sınıflar olarak ortaya koyduğu "diyalektik materyalizm" düşüncesindeki kategoriyi kendi model ve değerlerine mi indirgiyor?
16 Putin milletlerin kaderini tayin etme ve egemen devlet olmalarını Sovyet Devletinin yıkılmasına yol açtığını ifade etmiş bunu da kenarda bekleyen kaybolmayan milliyetçilik virüsü olarak tanımlamıştır.
17 Lavrov, 28 Ocak 2022'de "ortak tarihimizin zorlu entrikalarını çözerek milliyetçilere bahaneler sunmanın gerekli olmadığı"nı söylemişti.
Marx, Milliyetçiliği ve "milletlere dayalı dünya sistemini" sınıf çıkarına aykırı görürken Putin de kendi çıkarına tehdit olarak mı görmektedir.
18 Elbette Rusya kendi menfaatini ve güvenliğine göre fikirler oluşturacaktır.
Putin'in bağımsızlık, emperyalizm, egemenlik, toprak bütünlüğüne yüklediği tarihsel süreçle ilgili anlamları bir milliyetçi olarak "en güçlü silah fikir"dir anlayışıyla sorguladım.
19 Türkiye ve Türk Dünyasına düşen uluslararası güç dengesi ve paylaşımın yoğunlaştığı ortamı "Dünyanın gömlek değiştirdiği bir süreçte sakınılmaz hareketlerin olabileceğini" düşünerek bilgiyle ve fikirle analiz etmek ve Türkiye'nin Yeni yüzyılına hazırlanmaktır.
Oktay VURAL
