Anıtkabir'in inşaatında bir kadın mühendisin çalıştığını kimler biliyor?
Hem de Cumhuriyet'in ilk mühendisi desem?
Aslında Yüksek Mühendis Mektebi'ne 1927'de kabul edilen iki kız öğrenciden biri. Diğer kızımız mezun olduktan sonra mesleğini icra etmediği için gönül rahatlığıyla "ilk kadın mühendis" diyebiliriz bence...
Düşünün, 350 erkek öğrenci ve 2 kız! Gazetelere haber oluyor mühendis hanımlar diye... Sabiha Gürayman ve Melek Ertuğ.
Sabiha, ilklerin insanı. Kız voleybol takımının kaptanı oluyor. Sıkı durun şimdi: takım, rakip bulunamaması nedeniyle kapanıyor ve o, erkek takımında oynayan ilk kadın sporcu oluyor!
1933 yılında mezun olduğunda Bayındırlık Bakanlığında işe başlıyor. Artık odasına girip de onu görünce dışarı çıkanlar mı ararsınız, telefonda kadın sesi duyunca kapatanlar mı...
O ise yılmıyor. Dağ başında, şantiyede kadın olmaz diyenlere inat, çekiyor golf pantolonunu altına, köprü inşaatında buluyor kendini. Kış bastırıp da müteahhit de zam vermeyince, işçiler çekip gidiyorlar. Sabiha hanım durur mu, alıyor eline çırayı, peşlerinden! " Ben kadın olarak hiç bir şeyden korkmuyorum, buradayım, utanmıyor musunuz?" diyor, ve ikna ediyor adamları dönmeye. Ankara-Beypazarı yolunun 86.kilometresindeki o köprünün ismi böylece konuyor, "Kız Köprüsü".
Hani diyordu ya Atamız, "muasır medeniyetler seviyesine çıkmak " diye... İşte, gerçek bir Cumhuriyet kızı Sabiha Gürayman. Anıtkabir'in kontrol mühendisi.
Duygularını şöyle anlatmış 1945'te:
"Bir kış günü idi. Yollar bozuk olduğundan bir at arabası ile Rasattepe'ye doğru yola çıktık. Büyük devrimciye olan borcumun altında eziliyordum. Bu borcun hiç değilse küçük bir parçasını ödeme şansı doğmuştu. Müthiş duygulanmıştım. Ağlıyordum"
Kitap, İş Bankası yayınlarından çıkmış. Anıtkabir'deki Kadın Eli.
Şimdiye kadar duymadığıma utandım.
Bu cesur, öncü kadını saygıyla, hayranlıkla sizlere tanıtmak istedim :
"Sabiha Rıfat Gürayman"
Bige Güven Kızılay
22.08.2022
#bigegüvenkızılayyazıları
