YARGILANDIKLANDIKLARI EYLEMLER:

31 Ağustos 1966 da Çorum Belediyesi işçileriyle Taksim’de gösteriye katıldı… gözaltına alındı… 19 Ocak 1967 de Türkiye Milli Talebe Federasyonu binasının Yed-i Emine devredilmesi protesto ederken gözaltına alındı… 22 Kasım 1967 de Kıbrıs Mitingi sırasında Amerikan bayrağını yakmaktan gözaltına alındı… 7 Mart 1968 de İÜ Fen Fakültesi Konferans Salonu’nda konuşan Devlet Bakanı Seyfi Öztürk’ü protesto ettiği için tutuklandı. 2 Mayıs’a kadar yattı… 30 Mayıs 1968 de Abd nin 6. Filo askerlerinin keplerini almak, üzerlerine kırmızı boya dökmek gibi suçlardan yargılandı, beraat etti… 12 haziran 1968 de İstanbul Üniversitesi’nin işgal edilmesinde önderlik yaptı… 30 Temmuz 1968 de 6. Filo olayları nedeniyle bu kez tutuklandı, 20 eylül de serbest bırakıldı… 1 Kasım 1968 de Samsun’dan Ankara’ya devrim yürüyüşünü başlattı… 22 Kasım 1968 de ABD büyükelçisi Kommer’i protesto edince gözaltına alındı, bir süre tutuklu kaldı. 16 Mart 1969 da İstanbul Üniversitesinin işgaline önderlik yaptı. 1969 yazını Filistin’de geçirdi. 1 Eylül 1969 da İÜ Hukuk Fakültesinden işgal nedeniyle ihraç edildi, hakkında tutuklama kararı çıktı… 23 Eylül 1969 da daha önce ihraç edildiği, İÜ Hukuk Fakültesinde yakalandı… 25 Kasım’da serbest bırakıldı… 20 Aralık 1969 da polis yine hakkındaki tutuklama kararı nedeniyle yakalandı. Gerekçe sağcı öğrencilerin sol bir öğrenciyi öldürülmesinin ardından İÜ’de yapılan aramada ele geçirilen dürbünlü tüfeğin kuvvetle muhtemel ona ait olabileceğiydi. 18 Eylül 1970’e kadar tutuklu kaldı… 20 Ocak 1971 de yöneticiliğini yaptığı THKO örgütü adına İş Bankası Emek Şubesini soydu… 4 Mart 1971 de Balgat’ta bir ABD askerini kaçırdı… Günler sonra serbest bıraktı… 16 mart 1971 de yakalandı… 16 Temmuz 1971 de hakim karşısına çıktı… 9 Ekim 1971 de 146/1 den ( Menderes de 146/1 den idam edilmişti) idama çarptırıldı…. (146/1 : Türkiye Cumhuriyeti Devletinin anayasal düzenini silah zoruyla ortadan kaldırmaya teşebbüs, tağyir, tebdil ve ilgaya teşebbüs etmekten suçlu bulunmuştur. ) 27 şubat 1947 de Ankara’nın Ayaş ilçesinde doğan Gezmiş, 6 Mayıs 1972 de idam edildi… Tam bir baş belasıydı anlayacağınız… Hiç rahat durmamıştı…. OYLAMADA İDAM EDİLSİN DİYEN CHP’Lİ VE GÜVEN PARTİLİLER ( ESKİ CHP LİLER) Fazıl Güleç chp adana milletvekili Kemal Satır chp adana m. V. Emir H. Postacı chp adana m.v. Hamdi Hamamcıoğlu afyon Güven partisi m.v. Hasan Ali Gülcan ANTALYA CHP M.V. Ali İhsan Göğüş Antep chp m.v. Mustafa kemal çilesiz Giresun chp m.v. Kayhan Naiboğlu Giresun chp m.v. Necati alp gümüşhane chp m.v. Nurettin Özdemir gümüşhane chp m.v. Hüsnü özkan hatay chp m.v. Turhan Özgüner İçel chp m.v. İsmail Hakkı Arar İstanbul chp m.v. Şevket Adalan izmir chp m.v. Burhanettin Asutay izmir chp m.v. Osman Yeltekin chp kars m.v. Hasan Tosyalı Kastamonu GP m.v. Turhan Feyzioğlu kayseri GP m.v. Mehmet Türkmenoğlu kayseri GP M.V. İrfan Baran Konya chp m.v. Vefa Tanır Konya chp m.v. Ali Erbek Kütahya chp m.v. Abdülkadir Özmen mardin bğz. M.v. Abdülrahim Türk mardin bğz m.v. Mualla Akarca muğla chp m.v. Nimet Ağaoğlu Muş ytp m.v. Kasım Emre muş bğz m.v. M. Nuri Domancıoğlu Niğde chp m.v. Mustafa Boyar samsun chp m.v. Mehmet Nabi oktay Siirt GP m.v. Orhan Öztrak Tekirdağ chp m.v. Reşit Önder Tokat GP m.v. Cevat Küçük Trabzon chp m.v. Ali Rıza Uzuner Trabzon chp m.v. Mehmet salih yıldız Van GP m.v. Mehmet Emin Erdinç van bğz. M.v. Ahmet Güney Zonguldak chp m.v.

ÇEKİMSER CHP MİLLET VEKİLLERİ Gıyasettin Karaca Erzurum CHP m.v. Nihat Kale Samsun chp M.V.

OYLAMAYA KATILMAYAN CHP MİLLETVEKİLLERİ Ali rıza Güllüoğlu CHP ADANA MİLLETVEKİLİ Şevket Yılmaz CHP Adana M.V. LERİ Süleyman Mutlu afyon chp m.v. Abdülkerim beyazıt ağrı chp Vehbi Meşhur Amasya chp m.v. Orhan Birgit Ankara chp m.v. Şinasi Özdenoğlu Ankara chp M.v. Emin Paksut Ankara chp m.v. Cengizhan Yorulmaz Ankara chp m.v. Mehmet çelik AYDIN CHP M.V. Salih Zeki Altınbaş BALIKESİR CHP M.V. Mehmet Niyazi Gürer BALIKESİR CHP M.V Mehmet Ergül BİLECİK CHP M.V. Sadrettin Çanga BURSA CHP M.V. Mustafa Çalıkoğlu ÇANAKKALE CHP M.V. Cahit Angın ÇORUM CHP M.V. İlhan Açıkalın DENİZLİ CHP M.V. Naci Yıldırım ERZİNCAN CHP M.V. B. Sıtkı Karacaşehir ESKİŞEHİR CHP M.V. Şinasi Çolakoğlu GAZİANTEP CHP M.V. Muhittin Sayın GAZİANTEP CHP M.V. M.Sait Reşa HATAY CHP M.V. Çetin Yılmaz İÇEL CHP M.V. Eşref Derinçay İSTANBUL CHP M.V. Ahmet Bahir Ersoy İSTANBUL CHP M.V. Orhan Eyüpoğlu İSTANBUL CHP M.V. Orhan Kabibay İSTANBUL CHP M.V. Rıza Kuas İstanbul chp m.v. Sezai Orkunt CHP İSTANBUL M.V. M.Kazım Özeke İSTANBUL CHP M.V. İlhami Sancar İSTANBUL CHP M.V. Coşkun Karagözoğlu İZMİR CHP M.V. Talat Orhon İZMİR CHP M.V. Kemal Önder İZMİR CHP M.V. Turgut Artaç KARS CHP M.V. Muzaffer Akdoğanlı KASTAMONU CHP M.V. Mehmet Seydibeylioğlu KASTAMONU CHP M.V. Mustafa Aksoy KIRŞEHİR CHP M.V. Sadi Koçaş KONYA CHP M.V. Orhan Okay KONYA CHP M.V. Mustafa Kaftan MALATYA CHP M.V. Veli Bakırlı MANİSA CHP M.V. Nejat Çuhadar MARAŞ CHP M.V. Şevki Altındağ MARDİN CHP M.V. Memduh Ekşi ORDU CHP M.V. Ata Topaloğlu ORDU CHP M.V. Orhan Vural ORDU CHP M.V. Sami Kumbasar RİZE CHP M.V. Kamran Eyliyaoğlu SAMSUN CHP M.V. İlyas Kılıç SAMSUN CHP M.V. T.Fikret Övet SİNOP CHP M.V. Vahit Bozatlı SİVAS CHP M.V. Ahmet Durakoğlu SİVAS CHP M.V. Ekrem Kangal SİVAS CHP M.V. M.Kemal Palaoğlu SİVAS CHP M.V. Mustafa Timisi SİVAS B. P. M.V. İsmail Hakkı Birler TOKAT CHP M.V. Mehmet Aslantürk TRABZON CHP M.V. Ahmet Şener TRABZON CHP M.V. Kenan Aral TUNCELİ CHP M.V. Necati Aksoy URFA CHP M.V. Vehbi Melik URFA CHP M.V. Abdullah Baştürk YOZGAT CHP M.V. Celal Ahmet Sungur YOZGAT CHP M.V. Hüseyin Baytürk ZONGULDAK CHP M.V. Cahit Karakaş ZONGULDAK CHP M.V.

* TBMM’de gerçekleşen idam görüşmeleri ve oylamalar, BDS yayınlarının 1988 Mayıs baskısında “Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan, Hüseyin İnan, İdam Görüşmeleri” adlı kitapta yayınlandı.

Kızıldere Olayı Türkiye Halk Kurtuluş Parti-Cephesi (THKP-C) ve Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu'nun (THKO) 11 lideri Deniz Gezmiş, Yusuf Arslan ve Hüseyin İnan'ın idamını engellemek için Ünye Radar Üssü'nden rehin aldıkları üç teknisyenle Tokat'ın Niksar ilçesine bağlı Kızıldere köyünde muhtarın evindeyken kuşatıldılar. 30 Mart 1972'de Mahir Çayan, Sinan Kazım Özüdoğru, Hüdai Arıkan, Ertan Saruhan, Saffet Alp, Sabahattin Kurt, Nihat Yılmaz, Ahmet Atasoy, Cihan Alptekin, Ömer Ayna güvenlik güçlerince öldürüldü; Ertuğrul Kürkçü yakalandı…

En Önemli Rızık: Beşerî Sermayemiz En Önemli Rızık: Beşerî Sermayemiz

Uçak kaçırıldı İdamları önlemek için 3 Mayıs 1972'de Türk Hava Yolları'nın Ankara-İstanbul seferini yapan Boğaziçi uçağı Sofya'ya kaçırıldı. Yolcular ve uçak mürettebatının hayatlarına karşılık Gezmiş, Aslan ve İnan'ın serbest bırakılması istendi. Alanda 36 saatlik bir beklemeden sonra yolcular kurtarıldı, uçağı kaçıranlar yakalandı.

Jandarma komutanına saldırı THKO'dan üç kişi idamları önlemek için 4 Mayıs 1972'de dönemin Jandarma genel komutanı Kemalettin Eken'i kaçırmak için düzenledikleri saldırıda başarılı olamadı. Eylemde Niyazi Yıldızhan öldürüldü…

İdam kararı yürürlüğe giriyor Kamuoyu baskısı ve itirazlara rağmen Nihat Erim başbakanlığındaki hükümetin yoğun çabasıyla infaz kararları TBMM komisyonlarında ve Genel kurulda onaylandı. 3 Mayıs 1972 günü Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay tarafından imzalandı. 5 Mayıs 1972 tarihli resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdi. Karar resmi gazetede yayınlanır yayınlanmaz 5 Mayıs'ı 6 Mayıs'a bağlayan gece Ankara Merkez Kapalı Cezaevi avlusunda darağacı kuruldu. Ailelere haber verilmedi. Avukatlar infazlarda bulunmak üzere gece uykularından uyandırıldı…

Darağacında son sözler Gezmiş, İnan ve Aslan'ın son istekleri birbirleriyle görüşmek oldu. Görüştürüldüler. 6 Mayıs 1972 günü sabaha karşı saat 01.25'te önce Gezmiş idam sehpasına çıkarıldı. Son sözleri şöyleydi: "Yaşasın tam bağımsız Türkiye. Yaşasın Marksizm - Leninizm'in yüce ideolojisi. Yaşasın Türk ve Kürt halklarının bağımsızlık mücadelesi. Yaşasın işçiler, köylüler." Saat 02.20'de, arkadaşının idamını izlettirilen Yusuf Aslan idam sehpasında son sözlerini söyledi: "Ben halkımın bağımsızlığı için bir defa ve şerefle ölüyorum. Fakat bizi asan sizler, şerefsizliğinizle her gün öleceksiniz! Biz halkımızın hizmetindeyiz. Sizler Amerikanın hizmetindesiniz. Yaşasın devrimciler! Kahrolsun Faşizmi!" Hüseyin İnan Saat 03.00'da idama giderken son sözlerini söyledi: "Ben hiçbir şahsi çıkar gözetmeden, halkın mutluluğu için savaştım. Bu bayrağı bu ana kadar şerefle taşıdım, bundan sonrada bu bayrağı Türkiye halkına emanet ediyorum. Yaşasın işçiler ve köylüler, Kahrolsun Faşizm!"

* Kaynaklar: - Sosyalizm ve Toplumsal Mücadeleler Ansiklopedisi 7. cilt - İdam Gecesi Anıları / Halit Çelenk (Tekin Yayınevi) - Mahkeme Tutanakları, Kararlar

Editör: TE Bilisim