Ey Ademoğulları, her mescid yanında ziynetlerinizi takının.
Yiyin, için ve israf etmeyin. Çünkü O, israf edenleri sevmez.
İsra Suresi, 27. ayet:
Çünkü saçıp-savuranlar, şeytanın kardeşleri olmuşlardır;
şeytan ise Rabbine karşı nankördür.
*
Türkiye'de her gün 150 milyon ekmek üretildiği, ancak bu ekmeklerin yaklaşık 15 milyonunun israf ediliyor.
Ankara Ticaret Odası (ATO) tarafından hazırlanan "Ekmekteki Kayıp Ekonomi" raporu, sofraların "değişmez besini" olan ekmeğin ne boyutlarda israf edildiğini ortaya koydu.
Ekmeğe yılda 7 milyar dolar ödüyor. İsraf edilen ekmeğin ekonomik büyüklüğü ise yıllık 700 milyon doları buluyor.
Rapora göre, Türkiye'de günlük ekmek üretimi yaklaşık 150 milyon adeti bulurken, yılda yaklaşık 44 milyar adet ekmek üretiliyor. Bu ekmeklerin yüzde 16'sı evlerde olmak üzere yaklaşık 40 milyar adeti tüketiliyor, 4 milyar adeti ise israf ediliyor.
Günlük kayıp rakamı 1.9 milyon doları aşıyor.
ABD ve Avrupa Birliği ülkelerinde kişi başına ekmek tüketimi yıllık 40-50 kilogram arasında değişiyor. Türkiye'de ise bu ülkelere kıyasla kişi başına 120 ile 200 kg daha fazla ekmek tüketiliyor.
BÜYÜK KENTİN İSRAFI DAHA BÜYÜK
Rapora göre, üç büyük ildeki günlük ekmek israf ekonomisi 750 milyarı (517 bin dolar) buluyor.
Ekmeğin çöpe atılmasında en önemli faktör ise bayatlaması.
Bayatlayan ekmeğin yüzde 6'sı doğrudan çöpe atılıyor, yüzde 35'i ise
hayvan yemi olarak kullanılıyor. Ekmek israfının yüzde 70'ini
Lokanta, restorant, yemekhaneler , ramazan iftar sofraları gibi toplu yemek tüketim yerlerini yapıyor.
Ekmekteki israfa özellikle büyük kentlerde mevcut fırın sayısı ve kapasitesinin ihtiyaçtan çok fazla olması, rekabet sebebiyle tüketim miktarından fazla üretim yapılması ve tüketicinin ihtiyacından fazlasını satın alması neden oluyor.
GELİR YÜKSELDİKÇE EKMEK İSRAFI ARTIYOR
Rapora göre, gelir seviyesi yükseldikçe ekmek israfı artıyor.
Düşük gelir gruplarında ekmek tüketimi fazla ancak, israf az oluyor.
Gelir düzeyi arttıkça da ekmek tüketimi azalıyor ancak israfı artıyor.
Kişi başına ekmek tüketimi de köy ve kentlere göre değişiyor.
Kentte yaşayanlara, günde 1.25, kırsal kesimde yaşayanlara ise günde 1.5 ekmek düşüyor.
Diğer taraftan gecekonduda oturanların ekmek tüketimleri lüks semtlerde yaşayanları ikiye katlıyor.
Orta direk aileler, yüksek ve en zengin harcama grubunda yer alan ailelere göre daha çok ekmek tüketiyor.
"Vatandaş olarak devletin savurganlığına kızıyoruz, kendimize hiç bakmıyoruz, evimizin önünü süpürmeyi düşünmüyoruz"
. Araştırma ile temel gıda olan ekmeğin israf edilmesinin hoş görülemez davranışlardan biri olduğu ancak bu durumun kötü niyetten ziyade ihmal ve bilgisizlikten kaynaklandığı tespit edilmiştir.
EKMEK İSRAFINI ÖNLEMEK İÇİN NELER YAPILABİLİR?
* Evlere ve kurumlara ihtiyaçtan fazla ekmek alınmamalıdır.
* Ekmek sofralara, tüketilecek kadar ve ince dilimler halinde sunulmalıdır.
* Kurumuş ekmekler; fırında, ekmek kızartma makinesinde veya kaynamakta olan tencerenin üzerindeki süzgece yerleştirilerek tüketime uygun hale getirilebilir.
* Bayat ekmekler, galeta unu veya kurutulmuş ekmek içi şeklinde, uygun yemeklerde kullanılarak yine insan gıdası olarak değerlendirilmelidir.
***Fırınlarda ihtiyaçtan fazla ekmek üretilmemesi ve iade ekmek kabul edilmemelidir
* Toplu yemek yenen yerlerdeki rol ekmeğin üstü kapalı veya ambalajlı olarak sunulmalıdır.
***Ekmek doğru yöntemlerle muhafaza edilmelidir.
* Ekmek üretiminde çalışanların ve tüketicilerin bu konularda bilgilendirilmesi sağlanmalıdır.
***Küçük gramajlarda ekmek üretimi yapılmalıdır
Düşük gelir gruplarında ekmek tüketimi fazla olmasına karşın israf daha az olmakta, gelir düzeyi yükseldikçe ekmek tüketimi azalmakta ancak israf artmaktadır.
Türkiye'de israflar.
Kamu hizmetlerinde israf.!
Genç beyinler de israf.!
Boşa harcanan zaman israf.!
Ucu bucağı görünmeyen israflar.!
