Daha öncede defalarca vurgulamıştık bir ülkenin ekonomisini doğru bir ölçüyle değerlendirmek için, maliye politikası olarak ürettiği vergiye, Hazine'nin borçlanma ihtiyacına, para politikası olarak Merkez Bankası'nın sahip olduğu döviz rezervlerini destekleyecek şekilde dış ticaret rakamları ve dış ödemeler dengesine ve o ekonominin üretebildiği iş ve aş anlamında istihdam miktar veya oranlarına bakılması gerekir...
Bir bütünü oluşturmak bakımından, saydığımız bu unsurların tamamını bu yazı kapsamında incelemek imkanına sahip olmadığımızdan, şimdilik sadece Hazine'nin borçlanma rakamlarına bakacak olursak;
2020 YILININ AYLARINA GÖRE KAMU BORÇ STOKU
Ocak: 1,336 Trilyon TL
Şubat: 1,409 Trilyon TL
Mart: 1,462 Trilyon TL
Nisan: 1,575 Trilyon TL
Mayıs: 1,633 Trilyon TL
Bilindiği üzere cari yılın Bütçesiyle birlikte, o yılın borçlanma ihtiyacını da Hazine Müsteşarlığı'nın açıklaması yasal bir zorunluluktur...Nitekim Hazine 2019 yılının sonunda açıkladığı programla, 2020 yılında 292 milyar TL borç ödemesine karşın, toplam 352 milyar TL yeni borçlanmaya gideceğini açıklamıştı...Bu açıklamadan anlaşılan 2020 yılında toplam KAMU BORÇ STOKU'nun sadece 60 milyar TL artması öngörülmüştü.
Yukarıda verdiğimiz rakamlardan anlaşılacağı üzere Mayıs sonu itibariyle bu miktarın 297 milyar TL'nin üzerine çıkmış olduğudur. Yine dikkat edileceği üzere, korona salgını başlamadan önce Kamu Borç Stokunun 186 milyar TL artmış olduğudur...Yani yıllık öngörünün tam 3 katı kadar borç stokunun Mart sonunda artmış olmasıdır.
Zaten aylara göre artış miktarlarına bakınca Kamu Borç Stokunun KORONA SALGINIYLA ilgisinin olmadığı okuyucu tarafından anlamışdır herhalde ?
Bu tablonun sebebini korona salgınına bağlamak niyetinde olanlara peşin peşin bu bilgileri vermiş olalım...
Bu yazıyı kaleme aldığımız saatlerde Haziran rakamları ilân edilmemekle birlikte, Temmuz-Ağustos-Eylül borçlanma programını açıklayan Hazine; önümüzdeki üç ayda 74 milyar borç ödemesine karşın, sadece 84 milyar TL borçlanacağını, yani bu üç ayda borç stokunu sadece 10 milyar TL artıracağını beyan etmektedir.
Yılın tamamı için 60 milyar artı borç öngören Hazine'nin önümüzdeki üç ay için öngörüsü tutar mı acaba?
Oysa ki, daha hiç kimse telaffuz bile etmeden 2020 yıl sonu itibariyle KAMU BORÇ STOKU tahmini olarak, toplam borç stokonun 1,925 Trilyon TL olacağını 3 Nisan tarihli Facebook canlı yayınımızda dinleyicilerimize ifade etmiştik.
Yukarıdaki rakamların büyüklüğü konusunda mukayese olsun diye bilgi verelim; 2019 yılında 756 milyar TL vergi toplamayı öngören maliyemiz 673 milyar TL vergi toplayabildi, bu yıl ise 784 milyar TL öngörülmesine karşın ancak 550 milyar TL vergi toplayabileceğiz...
Bir önceki yıl rakamlarından da anlaşıldığı üzere, büyük ölçüde korona salgınına bağlı olmaksızın, sahip olduğumuz ekonomi yeteri kadar vergi üretemediğinden, zorunlu bütçe harcamalarını karşılayabilmek için daha fazla borçlanma yoluna gidilmektedir...
Yılın tamamına ait borçlanma programları asla ve kat'a tutmayan Hazine Müsteşarlığı da her defasında daha fazla borçlanma yoluna gitmektedir.
SONUÇ; Doğrudan bizim hayatımızi ve gelecekte çocuklarımızın hayatını etkileyecek bu rakamları takip etmez ve önümüze her hafta konulan "yapay gerilim" konularıyla meşgul olur isek; hepimiz kandırılmaya devam ediliriz...
(*) Bu veriler Hazine Müsteşarlığı'nın resmi sayfasından alınmıştır.
R.GÖKDEMİR
Editör: TE Bilisim
