Selam üzerinize olsun.
Edep: güzel ahlâk, terbiye, nezaket, zarafet, incelik, kibarlık gibi anlama gelir.
Bu özellikleri taşıyan insanlara edepli denir. Edepli insan, ilişkilerinde eliyle, diliyle ölçülü davranır; haddini bilir, sınırlarını aşmaz. İnsanı insan yapan edebidir. Önce yaratanına, yaratıklarına, diğer insanlara ve kendisine edepli davranır. Hem Hak katında hem de halk nazarında insana bu "edepli olma özelliği" değer katar.
Sevgili Peygamberimiz (s.a.v.) bu hususta şöyle buyurmaktadır:
“Beni Rabbim edeplendirdi ve en güzel bir şekilde terbiye etti.” [1]
Allah peygamberini edeplendirdi; O da sahabesini yetiştirdi. Kıyamete kadar gelecek tüm insanlığa örnek oldu; model oldu. Allah Rasûlünün yolunda ve izinde gidenler, dünyada da ahirette de mutlu olurlar.
Allah Resûlü başka bir hadisinde de şöyle buyurur:
“Mümin, ırza, namusa dil uzatan, lânet eden, çirkin işler yapan, edepsiz konuşan kimse değildir.” [2]
” Edep bir tâç imiş nûr-u Hüda’dan,
Giy ol tacı, emîn ol her belâdan.” Dizeleriyle ne güzel anlatmış şair. İnşallah o tâcı giyenlerden oluruz.
Yunus Emre ne güzel söylemiş: “Edebim el vermez edepsizlik edene; Susmak en güzel cevaptır, edebi elden gidene.”
Şair Nabi bir hac yolculuğunda ayağını Medine’ye uzatarak yatan bir kişi için:
“Edebi terk etmekten sakın. Zira burası Allâh-ü Teâlâ’nın sevgilisi Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) bulunduğu yerdir. Bu yer, Hak Teâlâ’nın nazar evi, Resûl-i Ekrem'in makamıdır." der.
Allah için hep beraber hayatımızı yeniden gözden geçirerek, canı gönülden "Edep Yâ Hû" diyerek Rabbimizden edep için niyaz etmeliyiz.
İbrahim Kumaş
[1] Süyûtî, el-Câmiu’s-Sağîr, I, 12; Hadislerle İslâm Cilt 1 Sayfa 104.
[2] Tirmizî, Birr, 48; Hadislerle İslâm Cilt 3 Sayfa 415
